تاثیر محلول پاشی کود نانو کلات آهن و منیزیم بر رشد و عملکرد دانه لوبیا چشم بلبلی (.Vigna sinensis L)

جهت بررسی تاثیر محلول پاشی کود نانو کلات آهن و منیزیم بر رشد و عملکرد دانه لوبیا چشم بلبلی (Vigna sinensis L.) آزمایشی در سال 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا شد. آزمایش در قالب فاکتوریل با طرح پایه بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل پنج سطح آهن (صفر، 25/0، 5/0گرم در لیتر از نانو ذره و 25/0 و 5/0 گرم در لیتر آهن معمولی) به عنوان فاکتور اول و محلول پاشی منیزیم شامل سه سطح (صفر، غلظت 1 درصد از نانو ذره و همین غلظت از منیزیم معمولی) به عنوان فاکتور دوم بودند. صفات ارتفاع ساقه، تعداد انشعابات جانبی، فاصله ی اولین غلاف از سطح خاک، طول غلاف، شاخص سطح برگ، عملکرد و اجزای عملکرد، شاخص سبزینگی، عناصر آهن و منیزیم برگ و پروتئین دانه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد اثر متقابل سطوح مختلف آهن و منیزیم در تمام صفات ذکر شده به جز پروتئین دانه معنی دار بود. بیشترین ارتفاع ساقه، فاصله ی اولین غلاف از سطح خاک و شاخص سطح برگ در ترکیب تیماری نانو آهن 25/0 گرم در لیتر و نانو منیزیم 1 درصد مشاهده گردید. ترکیب تیماری آهن معمولی 25/0 گرم در لیتر و نانو منیزیم با تعداد 46/5 انشعاب در بوته بیشترین تعداد انشعاب جانبی و طول غلاف (56/16 سانتی متر) را داشتند. صفات شاخص سبزینگی و مقدار عناصر آهن و منیزیم برگ، در تیمار آهن 5/0 گرم در لیتر به هر دو فرم نانو و معمولی همراه با تیمار منیزیم معمولی بالاترین کارایی را دارا بودند. بیشترین میزان پروتئین دانه (35/22 درصد) با کاربرد نانو آهن 25/0 گرم در لیتر به تنهایی ایجاد گردید. هم چنین بیشترین عملکرد در ترکیب تیماری آهن معمولی 5/0 گرم در لیتر × نانو منیزیم با میانگینی معادل 73/2377 کیلوگرم در هکتار و کمترین در تیمار نانو منیزیم به تنهایی با میانگینی معادل 55/792 کیلوگرم در لیتر مشاهده گردید. یکی از دلایل افزایش مشاهده شده در عملکرد در ترکیب تیماری آهن معمولی 5/0 گرم در لیتر و نانو منیزیم افزایش تعداد غلاف در بوته و وزن هزار دانه بود. از بین اجزای عملکرد، تعداد دانه در غلاف در همین سطح از آهن و منیزیم معمولی بیشترین مقدار را دارا بود. به نظر می رسد که در تمام صفات موفولوژیک و فیزیولوژیک شاخص سطح برگ ذکر شده در این آزمایش تیمار آهن 25/0 گرم در لیتر (به هر دو فرم نانو و معمولی) همراه با تیمار نانومنیزیم برتری خود را ثابت کرد. در حالی که در صفات عملکرد و سایر صفات فیزیولوژیک تیمارهای آهن 5/0 گرم در لیتر (به هر دو فرم نانو و معمولی) همراه با منیزیم معمولی برتری داشتند.