مواجهه شغلی پدران با حلال ها و خطر وقوع ناهنجاری های مادرزادی قلبی در فرزندان با استفاده ازماتریکس ارزیابی شغل

در حال حاضر در نتیجه پژوهش روی حیوانات آزمایشگاهی، اطلاعات فروانی از تاثیر عوامل مختلف محیطی در وقوع ناهنجاری های مادر زادی به دست آمده است، اما هنوز اطلاعات جامعی در خصوص علل وقوع ناهنجاری های مادرزادی قلبی(CHD) در جمعیت های انسانی وجود ندارد.. محققان بیان کرده اند مشاغلی مانند داروسازی ، مهندسی شیمی، رنگرزی که افراد در معرض حلال ها قرار می گیرند، خطر ابتلای نوزاد به نقایص چشمی، قلبی و روده ای و شکاف لب و کام را افزایش می دهد. در مطالعه اسنیدجر میان تماس شغلی مادران وCHD  فرزندان ارتباطی مشاهده نشد در حالیکه تماس پدران با فتالات باعث افزایش CHD در نوزادان گردید. با توجه به مطالب ذکر شده شناخت عوامل محیطی و شغلی موثر در بروز ناهنجاری های مادرزادی قلب از جمله مواجهات شغلی پدران می تواند به شناخت عوامل غیر ژنتیکی موثر در بروز ناهنجاری های مادرزادی قلب کمک کند بنابرای این مطالعه با هدف بررسی مواجهه شغلی پدران با حلال ها و بروز ناهنجاری مادرزادی قلب نوزادان انجام شد.

مطالعه حاضر به صورت مورد- شاهدی بر روی600 کودک انجام شد. 200 کودک مبتلا به ناهنجاری های مادرزادی قلب تشخیص داده شده (گروه مورد) و 400 کودک سالم (گروه شاهد) بودند. ابزار گردآوری پرسشنامه ی محقق ساخته بود که از طریق مصاحبه تلفنی توسط پژوهشگر تکمیل شد. سوالات پرسشنامه شامل اطلاعات دموگرافیک، شغل پدر، سبک زندگی و عوامل محیطی بود. پس از تکمیل پرسشنامه ها بررسی مواجهه شغلی پدر با استفاده از روش ماتریکس ارزیابی شغل انجام گرفت. بدین منظور ماتریس ارزیابی مواجهه شغلی با حلال ها در نرم افزار اکسل تهیه گردید. امتیاز دهی به مواجهه هر شغل با حلال براساس نظرات 10 نفر از کارشناسان بهداشت حرفه ای با تجربه و آشنا به مشاغل مختلف انجام شد. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS16 و شاخص های توصیفی و پراکندگی نظیر فراوانی و درصد استفاده شد همچنین جهت ارزیابی تماس شغلی از نرم افزار STATA14 و جهت برآورد نسبت شانس و نسبت شانس تطبیق یافته از آزمون های رگرسیون لجستیک استفاده شد.

شایع ترین ناهنجاری های مشاهده شده در این مطالعه نقص دیواره بین بطنی (63n=) %5/31 و باز بودن مجرای شریانی (48n=) 24% بود. نتایج مطالعه نشان داد که مادران گروه مورد در مقایسه با مادران گروه شاهد از سطح تحصیلات پایین تری برخوردار بودند (001/0p-value <). در این مطالعه نسبت جنسیتی دختر به پسر 1:06/1بود. نتایج مطالعه نشان داد که تماس شغلی پدران با حلال ها در نمونه مورد (66%) نسبت به نمونه شاهد (55%) بیشتر بوده است این رابطه از لحاظ آماری معنی دار می باشد (21/2-06/1CI= 95% ، 53/1OR=). بعد از حذف اثر عوامل مداخله گر ارتباط معناداری بین مواجهه پدر با حلال ها و ناهنجاری قلبی در نوزادان مشاهده نشد (84/0-6/1 CI= 95% ، 28/1 AOR=).

از محدودیت های مطالعه تعداد نسبتا کم نمونه و محدود کردن مطالعه به بازه زمانی خاص و همچنین استفاده از ماتریکس ارزیابی شغل به تنهایی و عدم اندازه گیری بیو مارکر های حلال ها در بافت و مایعات بدن والدین و جنین بود. با وجود محدودیت های مطالعه یافته های مطالعه نشان داد که یکی از عوامل محیطی تاثیرگذار بر سلامت جنین مواجهات شغلی پدران از جمله مواجهه با حلال ها می باشد. بنابراین نظارت بر بکارگیری استاندارهای بهداشتی در محیط کار و آموزش زوج های جوان در خصوص عوامل غیرژنتیکی موثر در بروز ناهنجاری ها مادرزادی، می تواند در سلامت نسل آینده موثر می باشد.