ارزیابی استرس گرمایی در شاغلین کارگاه های قنادی بر اساس شاخص های WBGT و DI (مطالعه موردی شهر ایلام)
شرایط جوی نامناسب از جمله عوامل زیان آوری هستند که اکثر شاغلین در محیط های کاری مخصوصا محیط هایی که هم فرایند کار و هم شرایط جوی منطقه نامناسب است، با آن سروکار دارند. بطور کلی کارگران شاغل در قنادی ها مخصوصا در فصل تابستان با استرس گرمایی بالایی مواجهه دارند. بنظر می رسد مواجهه با گرمای بیش از حد علاوه بر اینکه با اختلال در سیستم فیزیولوژی و سلامتی افراد سبب ایجاد بیماری ها و عوارض متعددی می گردد، راندمان و بازده کاری را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. این مطالعه با هدف تعیین میزان استرس گرمایی در شاغلین کارگاه های قنادی در شهرستان ایلام انجام گرفت.
این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی در تابستان 1396 بر روی 104 نفر از کارگران شاغل در 35 کارگاه قنادی انجام گرفت. تعداد نمونه ی پژوهش بر اساس روش سرشماری انتخاب گردید. اندازه گیری متغیرهای مورد مطالعه در گرم ترین ساعات روزکاری (ساعات 10 الی 14) و برای هر کارگر تنها یک بار و آن هم در بدترین ایستگاه کاری (نزدیک ترین ایستگاه به منبع گرما) انجام گرفت. ارزیابی استرس گرمایی با استفاده از شاخص WBGT (بر اساس استاندارد ISO7243) و شاخص DI صورت گرفت. همزمان با اینکه پارامترهای محیطی مورد سنجش قرار گرفتند، دمای دهانی کارگران توسط یک دماسنج پزشکی دیجیتال اندازه گیری گردید. در نهایت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS 22 و آزمون های آماری کولموگروف- اسمیرنوف، من ویت نی، کروسکال والیس، آنالیز واریانس یک طرفه و همبستگی پیرسون انجام گرفت.
یافته های این مطالعه نشان داد که میانگین شاخص WBGT بر حسب شغل در مشاغل فر، پهن کن، مخلوط کن و نظافت و بسته بندی به ترتیب 96/3 ± 66/33، 05/3 ± 58/29، 61/3 ± 73/31، 44/2 ± 87/29 و همچنین بر حسب فر (محصول) در فر گردان (شیرینی تر و خشک)، فر طبقه ای (کیک و نان فنتزی) و فر کوره ای (باقلوا و کعک) به ترتیب 86/3 ± 94/30، 89/3 ± 14/34 و 91/2 ± 2/32 می باشد که این نتایج نشان می دهد میزان استرس گرمایی در بخش کار با دستگاه فر و محصول کیک و نان فانتزی (فر طبقه ای) بیشتر از بقیه بخش ها بوده است. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که هیچگونه همبستگی معنی داری بین دمای دهانی با شاخص ها و متغیرهای مورد مطالعه وجود ندارد (05/0<p). نتایج آزمون من ویت نی مشخص کرد که بین متغیر جنسیت با دمای دهانی تفاوت معنی دار آماری وجود داشت (05/0>p) به طوریکه میانگین این متغیر در زنان با میانگین 27/0 ± 7/36 بیشتر از مردان با میانگین 84/0 ± 42/36 بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که 6/85 % از افراد مورد مطالعه از لحاظ شاخص احساس ناراحتی (DI) در حیطه شدید قرار گرفتند.
طبق نتایج، تقریبا کلیه ی شاغلین کارگاه های قنادی در معرض استرس گرمایی می باشند اما کارگران شاغل در زیرگروه های شغلی فر و مخلوط کن، فر طبقه ای (محصولات کیک و نان فانتزی) و فر کوره ای (محصولات باقلوا و کعک) و همچنین جنس مونث در معرض استرس گرمایی بالاتری قرار دارند و بنابراین در زمان اتخاذ اقدامات کنترلی اولویت با چنین افرادی می باشد. بنابراین اعمال راهکارهای کنترلی از قبیل استفاد از عایق های حرارتی، برقراری سیستم تهویه مطبوع و غیره ضروری و الزامی می باشد.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.