بررسی وضعیت تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در شرکتهای تولیدی

قوانین و مقررات ایمنی و بهداشت شغلی[1](OHS) کشور ما با هدف تامین شرایط بهداشتی و ایمنی در محیطهای کاری تدوین شده اند. اجرای الزامات مقررات OHS نقش زیادی در ارتقاء وضعیت OHS در سازمان ها دارند و رویکردهای مختلف مدیریت ایمنی بر انطباق با الزامات مقررات OHS تاکید دارند. بررسی ها نشان می دهد که مقررات OHS در محیط های کاری مختلف بویژه در کشورهای در حال توسعه به طور کامل اجرا نمی شوند. در آیین نامه کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار [2](CTPHW) بر تشکیل جلسات کمیته تاکید شده که از آن طریق باید مسایل مربوط به OHS در محیطهای کاری مورد بررسی قرار گیرد تا تصمیماتی برای ارتقاء وضعیت OHS در سازمان ها انجام شود. بررسی ها نشان داد که تابحال هیچ مطالعه پژوهشی در زمینه نحوه اجرای این آیین نامه در سازمان ها و بررسی محتوای مستندات مربوطه در مجلات علمی گزارش نشده است. لذا این مطالعه با هدف بررسی محتوای صورتجلسات CTPHW شرکت های تولیدی انجام شد.

برای انجام این مطالعه کیفی، تعداد 740 صورتجلسه مربوط به سالهای 94-90 جمع آوری شد. شرکت تولیدی در یکی از شهرستان های شمالغرب کشور قرار داشتند. در این مطالعه متن مستندات کاغذی و الکترونیکی صورتجلسات CTPHW با استفاده از از روش تحلیل محتوا[3] و براساس سوالات پژوهشی به موضوعات و دسته های موردی سازماندهی شدند. هر کدام از صورتجلسات برای چندین بار بررسی شدند تا تعداد بندها، کلمات مهم و طرح های کنترلی مصوب مشخص شوند. هر کدام از صورتجلسات به صورت کلمه به کلمه کدگذاری شدند و طرح های کنترلی مصوب توسط اعضای CTPHW از نظر نوع روش مورد استفاده برای کنترل خطرات، عادی (روتین) یا غیر عادی (غیر روتین) بودن و همچنین از نظر موضوعی ایمنی، بهداشتی و ارگونومی مورد بررسی قرار گرفتند.

بررسی محتوای صورتجلسات نشان داد که بیشترین تعداد صورتجلسات (241 مورد) مربوط به سال 94 و کمترین تعداد (34 مورد) مربوط به سال 90 بود. از نظر موضوعی بیشترین تعداد بند ها و کلمات مربوط به ایمنی  و کمترین تعداد مربوط به ارگونومی بودند. تعداد کل طرح های کنترلی در این مطالعه 2553 مورد بود که بیشترین طرح های مورد بحث مربوط به مهندسی (958 مورد) و کمترین آنها مربوط به اعمال کاری (145 مورد) بود.

یافته های این مطالعه نشان داد که الزامات آیین نامه CTPHW بدرستی در شرکت های تولیدی مورد مطالعه اجرا نشده است. این مطالعه بر پیگیری های بیشتر سازمانهای قانونی ذیربط برای اجرای هر چه بهتر الزامات این آیین نامه CTPHW در شرکت های تولیدی تاکید دارد. آموزش و تشویق شرکت های تولیدی از طرف سازمان های قانونی ذیربط می تواند از طریق فرهنگ سازی درست ایمنی، اجرای الزامات آیین نامه CTPHW و ارتقاء وضعیت OHS را در آنها در پی داشته باشد.