کاربست هوشمندی در آینده ‏پژوهی به منظور دستیابی به فرایندهای «دیدبانی هوشمند راهبردی»

پژوهش حاضر در پی پاسخ گویی به این پرسش است که «چگونه می‏توان با بهره ‏گیری از دانش هوشمندی توان دیدبانی سازمان را در راستای جلوگیری از غافلگیری، ارتقا داد؟». به منظور برجسته کردن دیدبانی ابتدا چالش ‏های آن را بررسی و سپس، کاربست هوشمندی را در فعالیت‏ های آینده ‏پژوهی مطالعه کرده ایم. روش پژوهش، آمیخته، طرح پژوهش، اکتشافی متوالی، و نظریه آن، مبنایی بوده است. دانش به دست آمده از مرحله کیفی، از طریق تکمیل پرسش نامه توسط فعالان آینده ‏پژوهی حاضر در مراکز پژوهشی و تصمیم ‏سازی کشور پردازش شد. گفتنی است، جامعه آماری این پژوهش، براساس اطلاعاتی تکمیل شده است که پژوهشگران در مقاله ها، کتاب‏ها، و کتابچه‏ های مجموعه مقالات ارایه داده اند (معرفی خودشان به عنوان فعال حوزه آینده ‏پژوهی یا فعال حوزه هوشمندی). درنهایت، فرایندهای دیدبانی هوشمند راهبردی، با تکیه بر ویژگی‏ های دانش هوشمندی، ارایه شده است که با بهره‏ گیری از تکرار گام ‏ها برای دستیابی به بیشینه اطلاعات از محیط سازمان، می‏تواند با اطمینان بیشتری به شناسایی نشانه های ضعیف تغییر، درک نیات راهبردی رقبای سازمان، و هشدار به‏ هنگام راهبردی در مورد شگفتی ‏سازهای آینده بپردازد. این فرایندها می‏توانند در راستای مدیریت راهبردی در سازمان‏ها به کار روند و با توجه به کمبود منابع دانشی در حوزه دیدبانی در کشور، برای افزایش کارایی فعالیت ‏های آینده ‏پژوهی، راهگشا خواهند بود.