مطالعه برخی از پاسخهای مورفولوژیکی گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) به اثرات القاگر کیتوزان در شرایط شوری

شوری خاک یکی از مهم ترین تنش های غیرزیستی می باشد که آثار منفی بر رشد و تولید گیاهان از جمله گیاهان ارزشمند دارویی نظیر گیاه استویا دارد. از این رو، هدف از این تحقیق، ارزیابی برهمکنش القاگر کیتوزان در چهار سطح (صفر، 2/0، 4/0 و 6/0 درصد) با شوری در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم) بر روی  برخی صفات مورفولوژیکی گیاه استویا به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 96-95 در موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی سنا بود. صفات مورد اندازه گیری شامل وزن تر، خشک ریشه و اندام هوایی، تعداد میانگره، تعداد برگ، ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ (LAI)، میزان رشد نسبی برگ (RLGR) و نسبت سطح برگ (LAR) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که تنش شوری بر صفات ارتفاع گیاه، تعداد برگ، تعداد میانگره، وزن تر و خشک اندام های هوایی و ریشه، شاخص سطح برگ، نرخ رشد نسبی برگ  و نسبت سطح برگ به طور معنی داری تاثیر داشت. اما، برهمکنش کیتوزان و شوری سبب بهبود صفات مورد نظر گردید. برای مثال، افزایش تعداد میانگره در تیمار Ch2S2 (4/0 گرم بر لیتر کیتوزان-100 میلی مولار شوری)، افزایش تعداد برگ، سطح برگ، وزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی، طول ریشه در تیمار Ch1S3 (2/0 گرم بر لیتر کیتوزان-150 میلی مولار شوری)، افزایش ارتفاع بوته در تیمار Ch2S2 (4/0 گرم بر لیتر کیتوزان و 100 میلی مولار شوری) و  تیمار Ch1S3 (2/0 گرم بر لیتر کیتوزان و 150 میلی مولار شوری) مشاهده گردید. علاوه بر آن، تیمار Ch1S2 (2/0 گرم بر لیتر کیتوزان-100 میلی مولار شوری)، تیمار Ch2S3 (4/0گرم بر لیتر کیتوزان-150 میلی مولار شوری) و تیمار Ch3S3 (6/0 گرم بر لیتر کیتوزان-150 میلی مولار شوری) روی LAR و تیمار Ch1S3 (2/0 گرم بر لیتر کیتوزان-150 میلی مولار شوری) روی RLGR افزایش معنی دار نشان دادند. در این راستا، یافته های این پژوهش می تواند اطلاعات مفیدی در ارتباط با تغییر صفات مورفولوژیک گیاه دارویی استویا در شرایط تنش شوری به القاگر کیتوزان را ارایه دهد تا با تقویت این صفات بتوان از این گیاه در برابر شرایط تنش محافظت کرد.