ارزیابی سطوح مختلف سالیسیلیک اسید و زئولیت برتعدادی از شاخص های رشد گیاه دارویی آویشن دنایی (Thymus Daenensis) تحت شرایط تنش خشکی

تنش خشکی یکی از عوامل محدود کننده تولیدات گیاهی است و ماده شیمیایی سالیسیلیک اسید به عنوان یک تنظیم کننده گیاهی، قادر است مقاومت به خشکی را در گیاهان افزایش دهد. همچنین استفاده از مواد طبیعی مانند زیولیت نیز می تواند باعث بهبود باروری، اصلاح فیزیکی و شیمیایی خاک و همچنین افزایش نگهداری آب در خاک شود. در این پژوهش اثر تنش خشکی، سالیسیلیک اسید و زیولیت بر برخی از خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی آویشن دنایی در سال  1396 به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی تربت جام اجرا شد . ابتدا بذور در ظروف کشت، کشت گردیدند و سپس بعد از اینکه جوانه ها به ارتفاع 10 سانتی متر رسیدند به گلدان ها انتقال داده شده و سپس در زمین مورد مطالعه مستقر شدند. نمونه برداری از بوته ها در مرحله گلدهی صورت گرفت. هدف از این آزمایش بررسی تنش آبی به عنوان عامل اصلی در چهار سطح آبیاری شامل (100درصد ، 75درصد، 50 درصد و 25 درصد ظرفیت زراعی) در کرت های اصلی و مصرف مقادیر مختلف زیولیت در چهار سطح (عدم کاربرد زیولیت، دو، چهار، شش تن در هکتار) و مصرف سالیسیلیک اسید در دو سطح (5/0 و 1میلی مولار) به عنوان عوامل فرعی به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرارداده شدند. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش آبی بر صفاتی مانند ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، وزن تر بوته، شاخص سطح برگ، تعداد گل در گل آذین درسطح آماری یک درصد معنی دار و صفت وزن خشک بوته در سطح پنج درصد معنی دار شد. مصرف سالیسیلیک اسید نیز بر صفاتی همچون تعداد گل در گل آذین، سطح برگ و وزن خشک در سطح احتمال یک درصد معنی دار و صفت حجم بوته و وزن تر بوته در سطح پنج درصد معنی دار شد . همچنین سطوح مختلف مصرف زیولیت نیز برصفاتی ازقبیل: ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، وزن تر بوته ، وزن خشک بوته، شاخص سطح برگ، تعداد گل در گل آذین درسطح آماری یک درصد معنی دارشد. نتایج اثرات متقابل سالیسیلیک اسید و زیولیت و تنش آبیاری نشان داد که بیشترین عملکرد گیاه درتیمار آبیاری 75 درصد نیاز آبی گیاه، 6 تن در هکتار زیولیت و غلظت 1میلی مولار سالیسیلیک اسید نتیجه گیری شد که جهت افزایش راندمان تولید در گیاه دارویی آویشن دنایی توصیه می گردد.