ارزیابی کیفیت آب رودخانه گوپال و روند تغییرات آن واقع در حوضه آبخیز مارون - جراحی

کیفیت آب همانند کمیت آن از مهم ترین عوامل مشخص کننده به منظور کاربرد آن در مصارف مختلف به شمار می رود. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب نقش مهمی در طبقه بندی و ارزیابی کیقیت آب دارند. با هدف آشکارسازی کیفیت شیمیایی آب رودخانه گوپال در جنوب کشور و بررسی روند تعییرات سالانه آن طی سال های 1361تا 1392 پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آن مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند. از آنجا که ارایه نتایج حاصل از تجزیه شیمیایی آب به شکل گرافبکی فهم سیستم های پیچیده آبهای سطحی را ساده تر و سریع تر می کند روش های گرافیکی از قبیل نمودارهای ویلکاکس، شولر، پایپر و کالینز نیز مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج روندیابی پارامترهای کیفی آب نشان داد که علیرغم روند نزولی در مقادیر اسیدیته و دبی جریان سایر پارامترهای شیمیایی آب دارای روند صعودی بوده و این روند به ترتیب در دوره های 5، 10، 20 شیب بیشتری نسبت به 30 ساله داشته اند. روند صعودی تغییرات پارامترهای کیفی و املاح محلول آب، نشان دهنده کاهش کیفیت آب و افزایش املاح محلول این رودخانه می باشد. نمودار ویلکاکس نشان داد آب رودخانه در کلاس C4S3 قرار داشته و برای مصارف کشاورزی و آبیاری از نظر احتمال خطر شور و سدیمی شدن نامناسب بوده و دیاگرام شولر نشان داد آب رودخانه در دسته کاملا نامطلوب از نظر شرب قرار داشته و از لحاظ مصارف صنعتی آب این رودخانه رسوبگذار بوده و دیاگرام پایپر نشان داد یون های غالب در این رودخانه سدیم و سولفات بوده و آب تیپ و رخساره سولفاته سدیک دارد. بطور کلی نتایج نشان داد ازکیفیت آب به خصوص 5 ساله اخیر مورد مطالعه مختوم به سال 1392 بشدت کاسته شده که این روند می تواند به دلیل برداشت بی رویه و عدم مدیریت صحیح بهره برداری، ورود زه آب های کشاورزی ، عدم رعایت حقابه رودخانه، احداث بندهای خاکی در مسیر آبراهه ها و از سوی دیگر خشکسالی های اخیر بوده که دبی آبی این رودخانه را تحت تاثیر قرار داده است و در نهایت موجب افزایش املاح محلول و کاهش کیفیت آب جهت مصارف گوناگون خصوصا در سالهای انتهایی بوده است لذا پیشنهاد می گردد در برنامه ریزی های مصارف آب رودخانه ها که برنامه ریزی بین بخشی را طلب می نماید به این مهم توجه وافر گردد.