گذار از بهروزی عینی به بهروزی ذهنی انسانی در ارزیابی کیفیت زندگی کشاورزان؛ کاربرد رهیافت اپیستمولوژی نوین در میان برنجکاران ایران

بهروزی انسانی یکی از اهداف اصلی توسعه پایدار روستای است. در واقع، بهروزی انسانی کیفیت زندگی جوامع روستایی را نشان می دهد. این مفهوم دو حیطه بهروزی عینی و زهنی را شامل می شود. اگرچه، به طور منطقی چنین فرض می شود که بهروزی عینی در ارتباط با بهروزی ذهنی است، اما این رابطه در مطالعات پیشین کاملا تایید نشده است. سه دلیل اصلی نظیر، سطح جغرافیایی متفاوت در تحلیل ها، نوع داده ها و منطق اپیستمولوژی متفاوت، تحلیل های بهروزی انسانی عینی را از بهروزی انسانی ذهنی جدا ساخته است. این مطالعه در سطح یکسان از نظر داده، سطح جغرافیایی و فلسفه اپیستمولوژی برای بررسی رابطه بین بهروزی عینی و ذهنی در میان برنجکاران استفاده نمود. پیمایش با استفاده از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری داده ها استفاده شد. نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای تصادفی با استفاده از مصاحبه حضوری از 384 شالیکار در اصلی ترین منطقه کشت برنج ایران اجرا شد. نتایج حاصل از مدل معادلات ساختاری نشان داد که بهروزی اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی درک شده توسط شالیکاران به طور معنی داری بر جنبه بهروزی ذهنی (شادی و رضایت از زندگی) اثر می گذارد. در واقع، شادی و رضایت از زندگی شالیکاران زمانی تغییر می کند که جنبه های عینی بهروزی انسانی به صورتی ذهنی توسط آنها درک شود. بنابراین، بهورزی عینی انسانی می تواند بر بهروزی ذهنی اثرگذار باشد، اگر جنبه های بهروزی عین بر مبنی ارزیابی ذهنی کشاورزان سنجیده شوند.