شبیه سازی اثر تغییر اقلیم بر افت سطح آب های زیرزمینی دشت کرمان با استفاده از مدل GMS

پدیده تغییر اقلیم از جمله مواردی است که تاثیر بسزایی در کاهش سطح آب رودخانه ها و تغذیه سفره های آب زیرزمینی به ویژه طی سال های اخیر داشته است. در این راستا مدل های مختلفی به پیش بینی دما و بارش تحت تاثیر اقلیم حاضر و آینده می پردازند. این مقادیر پیش بینی شده، توسط مدل های متنوع، رفتار آبخوان طی سناریوهای گوناگون (تعریف شده توسط گزارش های IPCC) را شبیه سازی می کنند. هدف از این مطالعه، مدل سازی جریان آب زیرزمینی دشت کرمان با استفاده از مدل GMS تحت تاثیر تغییر اقلیم برای دوره آتی (2030) می باشد. بدین منظور از مدل LARS و سناریوهای مطرح A1B، B1 و A2 (حالت های بینابینی، خوشبینانه و بدبینانه) برای بررسی تغییر اقلیم استفاده شد. در ابتدا، نتایج حاصل از ریزمقیاس نمایی نشان دهنده افزایش دمای حداقل بین 59/0 تا 86/0 درجه سانتی گراد و افزایش دمای حداکثر بین 56/0 تا 85/0 درجه سانتی گراد نسبت به دوره پایه است. مقایسه بارش سالیانه درازمدت نشان می‎دهد که کمترین مقدار بارش طی سناریوB1  در دوره 2011 تا 2030 اتفاق خواهد افتاد که معادل 02/10 میلی متر بیشتر از بارش دوره پایه خواهد بود. این در حالی است که بیشترین مقدار بارش با افزایش 80/15 میلی متری در دوره 2011 تا 2030 طی سناریو A2 اتفاق خواهد افتاد. در ادامه، مقادیر RMSE، MAE و ME بعد از واسنجی (به ترتیب برابر 38/0 متر، 21/0 متر و 20/0- متر) نشانگر دقت قابل قبول مدل GMS در این منطقه است. بعد از ارایه عملکرد مناسب مدل GMS، برای شبیه سازی اثر تغییر اقلیم بر تراز سطح ایستابی، از چهار سناریوی مختلف برداشت از آبخوان، استفاده شد و تغییرات افت آبخوان نسبت به دوره پایه بررسی شد. نتایج حاکی از افت شدید تراز آب زیرزمینی در دوره های آتی می باشد؛ به گونه ای که افت سطح آب مطابق سناریو اول معادل 06/10- (سال 2030) خواهد بود. از طرفی، مقادیر افت سطح آب طی سناریوهای تغییر اقلیم A2،A1B  و B1 به ترتیب برای سناریو دوم 9/11-، 32/12- و 52/16-متر، سناریو سوم 41/16-، 66/16- و 30/17- متر و در نهایت برای سناریو چهارم 65/16-، 90/16- و17/18- متر خواهد بود.