بررسی خواص فیزیک و شیمیایی ارقام مختلف غده سیب‌زمینی تحت تأثیر روش‌های مختلف آبیاری

به ‏منظور بررسی تاثیر روش‏های مختلف آبیاری بر عملکرد و برخی خصوصیات بیوشمیایی و فیزیکی گیاه سیب‏زمینی آزمایشی به‏ صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی 95-1394 اجرا شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل 3 روش آبیاری (کرتی (شیاری)، بارانی و قطره‏ای) و فاکتور فرعی شامل چهار رقم سیب‏زمینی (رقم رایج بردسیر (مارفونا)، سانته، آگریا و بانبا) بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که میزان عملکرد غده در آبیاری غرقابی (98/36 تن در هکتار) به‏ طور معنی‏ داری بالاتر از دو روش دیگر است. میزان عملکرد غده در ارقام سانته، رایج بردسیر، بانبا و آگریا به ترتیب 84/34، 91/28، 14/26، 57/21 تن در هکتار مشاهده شد. درصد ماده خشک غده تحت تاثیر آبیاری قرار نگرفت، اما در رقم رایج بردسیر (89/22) به ‏طور معنی داری بیشتر از دیگر ارقام بود. میزان ویتامین C غده روندی مشابه با عملکرد غده داشت، به‏طوری که در روش آبیاری شیاری (41/2 میلی‏گرم بر گرم وزن تر غده) و رقم رایج بردسیر (48/2 میلی‏گرم بر گرم وزن تر غده) بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. اما محتوای پتاسیم روندی معکوس عملکرد غده را نشان داد. میزان سختی بافت غده در آبیاری بارانی و قطره‏ای به‏طور معنی‏داری بیشتر از آبیاری شیاری بود و در بین ارقام مورد مطالعه، رقم رایج بردسیر سخت‏ترین بافت غده داشت. به‏ علاوه میزان نشاسته، قند، پروتئین و پیوستگی بافت سیب‏زمینی تحت تاثیر برهمکنش روش آبیاری و رقم قرار گرفتند. این شاخص‏ها نیز روندی متفاوت از عملکرد غده را دارند، به‏طوری که بیشترین محتوای قند (5/9 میلی‏گرم بر گرم وزن تر غده) و پروتئین (2/26 میلی‏گرم بر گرم وزن تر غده) غده برای رقم بردسیر در آبیاری بارانی بدست آمد. رقم بردسیر در آبیاری قطره‏ای نیز بیشترین میزان نشاسته (3/16 درصد) غده را نشان داد. به ‏طور کلی، در مناطقی با بافت خاک لومی-رسی-شنی، استفاده از آبیاری قطره‏ای به‏ صورت یک نوار در وسط پشته و همچنین بارانی جهت نیل به بالاترین شاخص‏های کیفی سیب‏زمینی مناسب است، در حالی‏که آبیاری غرقابی منجر به تولید بیشترین عملکرد غده و ویتامین C می‏شود.