تشخیص رفتار نوعا کشنده با تاکید بر نظرات کارشناسی پزشکی قانونی

یکی از مصداق های جنایت عمدی، در قانون مجازات اسلامی، «کار نوعا کشنده» می باشد که ضابطه دقیقی برای تشخیص آن بیان نشده است. عدم ارایه معیار شناسایی، در عمل موجب گردیده دادرسان تلاش نمایند حسب مورد از دیدگاه های کارشناسان پزشکی قانونی در ارزیابی رفتار مرتکب بهره برند. به رغم تلاش های صورت پذیرفته هم چنان در مواردی با اختلاف نظر و صدور برخی آراء معارض در محاکم مواجه بوده ایم. این پ‍‍ژوهش با بررسی ابعاد رفتار نوعا کشنده، درصدد تبیین مولفه های موثر در شناسایی آن و جایگاه کارشناسی پزشکی قانونی، در این حوزه می باشد.

پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی می باشد. از طریق مطالعه کتابخانه ای، برخی منابع بررسی و فیش برداری شد. تعدادی از پرونده های ارجاعی به پزشکی قانونی مورد مداقه قرار گرفت.

 دو مولفه اساسی برای اظهارنظر پزشکی در حوزه رفتار نوعا کشنده، «حساسیت موضع اصابت و ویژگی های آسیب وارده» می باشد. تعیین رفتار نوعا کشنده امری قضایی است بنابراین نمی توان کارشناسان پزشکی قانونی را از منظر قانونی به تصریح عباراتی نظیر «نوعا کشنده بودن رفتار مرتکب» ملزم نمود.

 در تشخیص رفتار نوعا کشنده، اظهار نظر تخصصی کارشناسان پزشکی قانونی در مورد حساسیت موضع آسیب، شدت و اوصاف آسیب های وارده و متعاقبا کشنده بودن آنها، در مقام عرف خاص می باشد، بعد از آن باید دادرس براساس معیارهای عرفی در خصوص نوعا کشنده بودن رفتار به قضاوت بنشیند و با لحاظ شرایط قانونی و بررسی سایر ملزومات مانند علم و آگاهی و توجه مرتکب، به رفتار نوعا کشنده، حکم مقتضی را صادر نمایند