پاسخ برخی از متابولیت های اولیه ریشه برنج (Oryza sativa L.) به تنش شوری

به منظور بررسی واکنش های متابولیکی ریشه برنج به تنش شوری در مرحله گیاهچه ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در پنج تکرار در شرایط گلخانه اجرا شد که طی آن دو ژنوتیپ متحمل CSR28 و ژنوتیپ حساس IR28 در دو سطح شوری صفر و 150 میلی مولار و دو زمان نمونه برداری 6 و 54 ساعت مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع در پاسخ به شوری 36 متابولیت اولیه (شامل 18 اسیدآمینه، پنج قند و قند-الکل و 13 اسید آلی) در ریشه با استفاده از آنالیز GC-MS شناسایی شدند. اسیدهای آمینه بیشترین تجمع را در پاسخ به شوری بالا نشان دادند. همچنین با افزایش مدت زمان تیمار شوری اختلاف بین ژنوتیپ ها افزایش یافت و ژنوتیپ متحمل CSR28 به طور چشمگیری تجمع بالاتر در مقدار اسیدهای آمینه نشان داد که حاکی از نقش سازوکارهای تنظیم اسمزی در القای تحمل بود. از میان قندهای شناسایی شده، رافینوز و میواینوزیتول بیشترین افزایش را مخصوصا در زمان نمونه برداری 54 ساعت در ژنوتیپ متحمل نشان دادند که بیانگر فعالیت آنتی اکسیدانی آنها بود. به طور کلی نتایج این تحقیق بیانگر ضرورت شناسایی و مطالعه مسیرهای متابولیکی به منظور درک مکانیسم های مولکولی تحمل به تنش شوری و در نتیجه اصلاح ارقام متحمل برنج می باشد.