بررسی تاثیر عقود اسلامی بر ریسک اعتباری بانک های عضو بورس اوراق بهادار تهران

یکی از قوت‎های بانکداری اسلامی در مقابل بانکداری متعارف، مشارکت در سود و زیان فعالیت های تامین مالی شده توسط بانک در چارچوب قراردادهای مشارکتی است. اجرای صحیح تسهیلات مشارکتی، به رعایت الزام های شرعی در کنار الزام های مالی و اقتصادی نیاز دارد. این در حالی است که انتقادهای مطرح از نحوه فعالیت بانک های اسلامی در اعطای تسهیلات مشارکتی نشان از ناتوانی آنها در اجرای صحیح و رعایت الزام های شرعی و قانونی مربوط به این نوع تسهیلات است. بنابراین، به دلیل افزایش روزافزون مطالبات غیرجاری و ارتباط آن با عقود اسلامی، در این پژوهش به بررسی رابطه میان عقود اسلامی و ریسک اعتباری بانک ها می پردازیم. برای رسیدن به این هدف از داده های چهارده بانک بورسی طی سال های 1388 تا 1396 و از مدل رگرسیون با داده های تابلویی استفاده شده است. همچنین ریسک اعتباری با شاخص نسبت تسهیلات غیرجاری و عقود اسلامی (مشارکتی و مبادله ای) بر اساس سهم عقود از کل تسهیلات سنجش می شوند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهند که عقود مشارکتی با ریسک اعتباری بانک ها رابطه مستقیم دارد و عقود مبادله ای بر ریسک اعتباری بانک ها تاثیر چندانی ندارد. بازده دارایی ها و اندازه بانک نیز با ریسک اعتباری بانک ها رابطه منفی و معناداری دارند.