اهمیت و کارکرد رفاه اجتماعی در جامعه آرمانی از دیدگاه قرآن

از شاخصه های یک حکمرانی خوب، یک کشور توسعه یافته و یک جامعه آرمانی، برخورداری شهروندان از رفاه مطلوب است. امروزه در بحث توسعه از رفاه اجتماعی به عنوان شاخص توسعه و سنجش پیشرفت کشورها استفاده می شود. تجربه نیز ثابت کرده است به هر مقدار که شهروندان یک کشور از رفاه و آسایش بیشتری بهره مند باشد، آن کشور در مجامع بین المللی از اقتدار و اعتباری بیشتری برخوردار است. در داخل کشورها نیز میزان مقبولیت دولت ها، کارکرد نظام های سیاسی، صلح و ثبات و امنیت ملی کشورها، با میزان برخورداری شهروندان از رفاه اجتماعی سنجیده می شود. نوشتار پیش رو به دنبال یافتن پاسخ به این پرسش اساسی که از منظر قرآن کریم رفاه اجتماعی چه نقش و کارکردی در بهبود و بهسازی جامعه ی دینی و آرمانی دارد؟ تامل در آیات قرآن و تحقیق در منابع و متون دینی این حقیقت را برجسته می سازد که "رفاه" در کنار مفاهیم و مقولات مانند عدالت، امنیت و معنویت از مقوله های بنیادین و در راس آرمان های اجتماعی تمامی انبیای الهی قرار دارد. در آموزه های قرآن، مال به عنوان قوام و قیام زندگی وخلق بسیاری از‏ پدیده ها در عالم طبیعت و جهان خلقت، به عنوان ابزار رفاه و امنیت و آسایش بشر و ابزار تعقل و تفکر و در نهایت، هدایت انسان به سوی خداوند معرفی شده است. در آموزه های قرآن نیز میان بهبود رفاه اجتماعی و صلح و ثبات، و میان فقر و فساد و کاهش امنیت داخلی و بین المللی رابطه تعاملی وجود دارد. فقر اقتصادی و محرومیت شهروندان از رفاه مطلوب اجتماعی، به عنوان نقطه ی عزیمت و حرکت دشمنان برای تخریب بنیان های اعتقادی مسلمانان، ابزار تهدید حکومت های دینی و عامل بسیاری از آسیب های اجتماعی شمرده می شود. امروزه دشمنان از پاداش و تنبیه اقتصادی به عنوان ابزار سیاست خارجی برای تاثیرگزاری در سیاست بین الملل سود می برند. به این دلایل، رفاه در تفکر دینی، کارکردهای مثبت و مهم سیاسی، اجتماعی و امنیتی دارد. در نتیجه، رفاه اجتماعی نقش اساسی در سلامتی و پویایی جامعه، صلح و ثبات کشورها و پایداری نظام های سیاسی دارد. تقویت و تداوم دین داری مردم و کاهش آسیب های اجتماعی از دیگر کارکردهای رفاه، در جامعه ی دینی است. در قرآن، سیره و سنت معصومان (ع) به این ارتباط ها و واقعیت ها توجه، بر مسئولیت دولت اسلامی و رهبران دینی در تامین معیشت سالم افراد تاکید شده است.