بررسی انباشت فلزات سنگین در استخوان‌های حیوانی هزارۀ پنجم ق.م در استان کردستان

در دنیای امروز پخش بسیاری از فلزات سنگین در محیط زیست و واردشدن آنها به چرخه زنجیره غذایی، باعث آلودگی هایی شده است. به نظر می رسد در هزاره پنجم ق.م در منطقه کردستان، این مسئله موجب آلوده شدن برخی فرآورده های ساکنان شده باشد. بررسی های زمین شناسی منطقه کردستان نشان داده اند که غلظت بالای یون های فلزی، آب های سطحی و زیرزمینی را آلوده کرده است. کاوش های باستان شناسی تپه چهل امیران در بیجار کردستان طی سه فصل انجام شد. یکی از دستاوردهای کاوش این محوطه، استخوان های حیوانی بود که برای نخستین بار مورد آزمایش میزان آلودگی قرار گرفتند. این پژوهش با هدف تعیین میزان فلزات سنگین سرب و کادمیوم در نمونه استخوان های پیش از تاریخ و معاصر و همچنین بررسی وجود ارتباط در میزان این عناصر در نمونه های ارزیابی شده انجام شد. منطقه به دلیل کانسارهای فلزی قابلیت کشاورزی را ندارد و بخش عمده معیشت ساکنان براساس دامداری است. یکی از دلایل فروپاشی زیستگاه چهل امیران، نفوذ عناصر و فلزات سنگین به خاک منطقه بوده که این امر باعث نامرغوبی خاک منطقه شده و امکان کشاورزی گسترده را سلب کرده است. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی میزان فلزات موجود در استخوان حیوانات و مقایسه آن با نمونه هایی در همان منطقه انجام شد. این پژوهش برای نخستین بار آلودگی های زیست محیطی دوران هزاره پنجم را بررسی کرد.