بررسی تأثیر پوسته‌های زیستی بر تبخیر و پویایی آب در محیط خاک

پوسته های زیستی ویژگی‌های هیدرولوژیکی خاک از جمله تبخیر و پویایی آب در محیط خاک را تحت تاثیر قرار می دهند. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر پوسته های زیستی خاک بر تبخیر و پویایی آب در محیط خاک به‌عنوان تابعی از زمان است. بدین منظور از مرتع قره قیر استان گلستان اقدام به نمونه برداری توده خاک شور و پوسته های زیستی (دست‌نخورده به همراه پنج سانتی متر خاک زیرین آن) شد. در شش ستون (با ارتفاع 50 و قطر 20 سانتی متر) تا  ارتفاع 43 سانتی متری خاک ریخته شد و سپس لایه پوسته زیستی همراه با پنج سانتی متر خاک زیرین آن بر روی آن‌ها قرار داده شد. در چهار ستون بدون پوسته تا ارتفاع 48 سانتی متر خاک ریخته شد. میزان تبخیر برای هر ستون با ترازو در طی 142 روز اندازه گیری شد. همچنین میزان آب خاک در سه زمان 17، 50 و 103 روز پس از شروع آزمایش از  چهار عمق 10 (D1)، 20 (D2)، 30 (D3) و 40 (D4) سانتی متری هر ستون اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که پوسته های زیستی موجب کاهش تبخیر از سطح خاک به ویژه در زمان با نیاز تبخیری بالاتر (تا روز 77) نسبت به ستون‌های بدون پوشش پوسته زیستی شدند. اما در طی دوره با نیاز تبخیری کم (روز 77 الی 142) تاثیر پوسته های زیستی بر تبخیر معنی دار نیست. مقدار آب خاک نیز مطابق روند تغییر تبخیر بود. بر اساس این نتایج می توان نتیجه گرفت که پوسته های زیستی خاک با ایجاد پوشش در سطح خاک تاثیر مهمی بر فرآیند تبخیر و حفظ آب در داخل خاک دارند.