تحلیل همدیدی رخداد فرین های بارشی زمستان (DJF) در غرب ایران

وقوع بارش های روزانه فرین نقش مهمی در سامانه اقلیم و هیدرولوژی غرب ایران دارد. در زمستان با نفوذ سامانه های بارشی به غرب ایران شرایط برای رخداد بارش های شدید فراهم می شود. در این مطالعه شدیدترین رخداد فرین های بارشی زمستان غرب ایران در دوره آماری 1996 تا 2017 مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این پژوهش تحلیل همدیدی سامانه های عامل رخداد شدیدترین فرین های بارشی زمستان بوده است. ابتدا با پردازش های آماری بیشینه بارش های روزانه مشخص شد و با تعیین آستانه بارش روزانه 41 میلی متر، شدیدترین رخداد فرین بارشی هر ماه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل نشان داد که در شرایط رخداد فرین ها، پرفشار روی ایران تضعیف شده و سامانه های کم فشار در تراز دریا جایگزین آن شده اند. در تراز میانی جو جریانات جنوبی و غربی در قسمت جنوب شرقی ناوه مدیترانه همگرا شده و به بخش غربی ایران نفوذ کرده اند. بیشینه محتوای رطوبتی سامانه ها از طریق دریای سرخ و با کمک سامانه واچرخندی مستقر روی عربستان تامین شده است. در ماه دسامبر عمیق شدن ناوه مدیترانه ای و جذب رطوبت از دریای سرخ عامل وقوع فرین بارشی بوده است. در ماه های ژانویه و فوریه استقرارسامانه بلوکینگ کم ارتفاع بریده در تراز میانی جو شرایط مناسب برای وقوع بارش سنگین در سطح زمین را فراهم نموده است. بهره گیری همزمان از رطوبت دریاهای سرخ و مدیترانه، موجب رخداد فرین ماه ژانویه و رخداد بارش سنگین در بیشتر ایستگاه ها شده است. اما در جریان رخداد فرین ماه فوریه فقط ایستگاه های دامنه غربی به دلیل نزدیکی به مسیر رطوبت دریای سرخ شاهد بارش سنگین بوده اند.