چالش‌ منورالفکران عصر مشروطه با لوایح مجلس شورای اسلامی مورد نظر علما (آقاشیخ فضل‌الله ومیرزای نائینی)

چالش های فکری عصر مشروطه در بین منورالفکران و علمای شیعه موجب شفافیت تفکرات این دو گروه نخبه گردید. علما خواهان مجلس و حکومت مبتنی بر اسلام بودند، اما منورالفکران به دنبال مجلس غربی بودند و نوعی دین ستیزی را در قالب سکولاریسم مطرح می کردند. در این جستار، تفکرات دو نمونه از علمای عصر مشروطه، با روش تحقیق تاریخی مطالعه می شود. این چالش ها، به نظر شیخ فضل الله نوری از مکتب قم و میرزای نایینی از مکتب نجف، در مواجهه با منورالفکرانی همانند، ملکم خان، طالبوف، سپهسالار و... قرار داشت. هدف از این نوشتار، بررسی علل دغدغه فکری علما در رسیدن به سیاست اسلامی است. ازاین رو محوری ترین سوال این پژوهش آن است که چه لوایحی در مجلس شورای اسلامی موجب چالش علما و منورالفکران گردید؟ یافته ها نشان می دهد که دغدغه علما علاوه بر حفظ دین، اصلاح سیاسی جامعه ایران نیز بوده است و با خواست «عدالت خانه» به دنبال تشکیل حکومتی مبتنی بر آموزه های اسلامی بودند.