تکوین لوله گوارش با اشاره ویژه بر ظرفیت پروتئازهای اسیدی و قلیایی در لارو ماهی صبیتی (Sparidentex hasta)

هدف این مطالعه، بررسی فعالیت پروتیازهای مهم (پپسین، تریپسین)، بیان نسبی ژن پپسینوژن و همچنین تکامل بافتی لوله گوارش در لارو ماهی صبیتی از زمان تفریخ تا ابتدای دوره نوجوانی (40 روز پس از تفریخ) بود. نتایج نشان داد که بخش برون ریز لوزالمعده حاوی گرانول های آنزیم ساز در خلال جذب کیسه زرده مشخص است و در روز 14 پس از تخم گشایی بسیار توسعه می یابد. پیدایش زودهنگام فعالیت تریپسین پیش از باز شدن دهان، به فرآیندی با برنامه ریزی ژنتیکی نسبت داده شد. فعالیت تریپسین الگویی نوسانی (با دو پیک در روزهای 16 و 30 پس از تفریخ) نشان داد که این نوسان همزمان با بلع غذا و در پاسخ به تغییر جیره در خلال تغذیه لارو بود. قابل توجه ترین تمایز در لوله گوارش تشکیل معده اولیه احاطه شده با سلول های عضلانی مخطط و ایجاد غدد معدی در روز 12 پس از تخم گشایی بود. معده در روز 25 به شکل کامل با تبدیل سلول های ماهیچه ای مخطط به صاف تکوین یافته بود. بیان نسبی ژن پپسینوژن تا پیش از روز 12 پس از تفریخ قابل تشخیص نبود و به شکل معنی داری از روز 14 پس از تفریخ مشخص گردید. فعالیت آنزیم پپسین همراستا با بیان ژن پپسینوژن بود و دو روز پس از آغاز بیان ژن پپسینوژن، مشخص گردید و پس از جایگزینی غذای زنده با غذای خشک (بین روزهای 25 تا 30 پس از تفریخ) تا انتهای دوره آزمایش به شدت افزایش داشت. نتایج نشان داد که با پیدایش معده اولیه از روز 12 ام پس از تخم گشایی، با بیان زودهنگام ژن پپسینوژن و نیز تکامل آنتوژنتیک زودهنگام پپسین و تریپسین، می توان در لارو ماهی صبیتی پیش از روز 25 ام پس از تخم گشایی، لارو ها را با غذای خشک تغذیه کرد و بدین طریق امکان کاهش مصرف غذای زنده با بکار گیری غذای خشک وجود دارد.