اثر نوع کود نیتروژنی و شوری بر غلظت و الگوی جذب نیتروژن در گندم

به منظور بررسی تاثیر شوری آب آبیاری و نوع کود نیتروژنی بر الگوی جذب نیتروژن توسط گندم، آزمایشی مزرعه ای در قالب کرت های یک بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه سطح شوری آب آبیاری 70/1، 22/7 و 12 دسی زیمنس بر متر و دو نوع کود نیتروژنی (اوره و سولفات آمونیوم) با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری واقع در شهرستان اشکذر از توابع استان یزد انجام شد. مقدار کود نیتروژنی مصرفی معادل 105 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بود. در مراحل پنجه زنی، ساقه روی، گلدهی و برداشت وزن خشک و غلظت نیتروژن اندام هوایی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که غلظت نیتروژن در اندام هوایی گندم، در مراحل اولیه رشد حدود 5 درصد بود و با نزدیک شدن به مرحله برداشت به یک درصد کاهش یافت. مقدار برداشت نیتروژن از خاک بسته به مقدار کود نیتروژن مصرفی و شوری آب آبیاری از 81 تا 189 کیلوگرم در هکتار نیتروژن متغیر بود، اما نوع کود نیتروژنی تاثیر معنی داری بر مقدار آن نداشت. با افزایش سطح شوری و با کاهش میزان مصرف کود نیتروژنی، مقدار ماده خشک اندام هوایی و در نتیجه مقدار برداشت نیتروژن کاهش یافت. با توجه به این که کمتر از 15 درصد از نیتروژن جذب شده از خاک در فاصله کاشت تا پنجه زنی اتفاق افتاد، بنابراین نتیجه گیری می شود که در شرایط مشابه این پژوهش، حداکثر میزان مصرف کودهای نیتروژنی تا زمان پنجه زنی معادل 15 درصد از کل کود مصرفی باشد. همچنین، بخش عمده کود نیتروژنی (85 درصد) از زمان اواسط پنجه زنی به بعد مصرف گردد.