مطالعه ارتباط شاخص های تفرق و تکامل خاک-زمین نما در دشت جونقان استان چهارمحال و بختیاری

پرداختن به مفهوم تنوع خاک در گستره زمین نما به عنوان مجموعه ای از واحدهای اراضی متفاوت با توزیع مکانی، شکل و آرایش مختلف که متاثر از پدیده های طبیعی و فعالیت های انسانی هستند، برای استفاده بهینه، مدیریت مناسب و حفاظت از این منبع با ارزش، ضروری به نظر می رسد. در مطالعه حاضر، بررسی روابط بین تکامل خاک- زمین نما در یک توالی سلسله مراتبی از سطوح مختلف رده بندی خاک ها و سطوح ژیومرفیک مختلف با استفاده از شاخص های تنوع در بخشی از اراضی دشت جونقان، استان چهارمحال و بختیاری، به عنوان نمونه ای از مناطق نیمه خشک کشور مورد مطالعه قرار گرفت. در این منطقه سه رده انتی سولز، اینسپتی سولز و مالی سولز به عنوان رده های غالب خاک شناسایی شدند. طبق نتایج به دست آمده مهم ترین عوامل موثر بر تکامل خاک ها در منطقه، پستی و بلندی، مواد مادری و به صورت موضعی سطح بالای آب زیر زمینی بوده است. همچنین روند تغییرات شاخص های تفرق در سلسله مراتب ژیومورفیک نشان داد که با کاهش سطح سلسله مراتب این شاخص ها سیر افزایشی داشته اند. نتایج همچنین نشان داد تفرق خاک نیز در منطقه مطالعاتی، با کاهش سطح سلسله مراتب رده بندی در سیستم USDA افزایش یافته است. اطلاعات به دست آمده از این پژوهش را می توان در شناسایی و تفکیک انواع کلاس ها و نقشه برداری خاک به کار برد و چنین انتظار می رود که با افزایش تنوع در سطوح سلسله مراتب طبقه بندی، از خلوص نقشه های تهیه شده کاسته شود.