تاثیر فرمولاسیون های خالص و نانوکپسول اسانس Thymus daenensis Celak. روی فراسنجه های جدول زندگی شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae L.) (Hem.: Aphididae)

اسانس های گیاهی متابولیت های ثانویه هستند که از گیاهان در برابر طیف وسیعی از بندپایان و عوامل بیماری زای گیاهی محافظت می کنند. کپسوله کردن اسانس های گیاهی می تواند باعث افزایش پایداری و اثربخشی این ترکیبات برای مقابله با آفات شود. در مطالعه حاضر، اسانس آویشن دنایی، Thymus daenensis Celak. (Lamiales: Lamiaceae)، از طریق روش تقطیر با آب جداسازی شده و سپس، نانوکپسول اوره-فرمالدیید اسانس آن با استفاده از روش پلیمریزاسیون درجا تهیه شد. به علاوه، تاثیر غلظت زیرکشنده 25 درصد (LC25) فرمولاسیون های خالص و نانوکپسول اسانس آویشن دنایی به روش غوطه ور کردن برگ روی فراسنجه های جدول زندگی شته مومی کلم، Brevicoryne brassicae L. (Hem.: Aphididae)، در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) در تیمارهای فرمولاسیون نانوکپسول، فرمولاسیون خالص، شاهد 1 (آب مقطر به همراه Tween 80 (5/0 درصد)) و شاهد 2 (آب مقطر) به ترتیب برابر با 16/0، 21/0، 29/0 و 29/0 بر روز بود. مقدار نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) نیز در شته های تیمار شده با فرمولاسیون نانوکپسول (17/1 بر روز) به طور معنی داری کمتر از شته های تیمار شده با فرمولاسیون خالص (24/1) و گروه های شاهد 1 (34/1) و شاهد 2 (33/1) بود. هم چنین، نرخ خالص تولید مثل(R0) به ترتیب در شته های تیمار شده با فرمولاسیون های نانوکپسول و خالص برابر 24/5 و 84/9 پوره به ازای هر ماده بود که به طور معنی داری کمتر از تیمارهای شاهد بود. بیشترین و کمترین مقدار زمان یک نسل (T) به ترتیب در تیمارهای شاهد 2 (25/11 روز) و فرمولاسیون نانوکپسول (32/10 روز) مشاهده شد. بر اساس یافته های مطالعه حاضر، فرمولاسیون نانوکپسول اسانس آویشن دنایی برای استفاده در مدیریت تلفیقی شته مومی کلم پیشنهاد می شود.