اتنوفارماکولوژی گیاهان دارویی شهرستان تنگستان

اتنوفارماکولوژی رهیافتی بسیار متنوع جهت کشف دارو است که شامل مشاهده، توصیف و بررسی تجربی داروهای بومی و فعالیت های زیستی آن ها است که بر پایه گیاه شناسی، شیمی، بیوشیمی، فارماکولوژی و دیگر رشته ها مانند انسان شناسی، باستان شناسی، تاریخ و زبان شناسی استوار است و به کشف محصولات طبیعی با فعالیت زیستی کمک می کند. هدف از این پژوهش شناسایی گیاهان دارویی بوده که در منطقه شهرستان تنگستان بوشهر در شمال خلیج فارس، کاربرد سنتی دارند.

مواد و روش ها: 

کاربردهای گیاهان دارویی از 20 نفر آگاه بومی منطقه شهرستان تنگستان به صورت مصاحبه حضوری گردآوری شده و شاخص های فراوانی نسبی (Relative Frequency of Citation) و شاخص اهمیت فرهنگی (Cultural Importance Index) برای هر گیاه دارویی منطقه شهرستان تنگستان نیز محاسبه گردید.

یافته ها: 

به طور کلی 109 گونه گیاه دارویی در منطقه شهرستان تنگستان در استان بوشهر مربوط به 55 خانواده شناسایی شدند. گیاهان آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، خاکشیر (Descuraninia sophia)، بابونه (Matricarria charmomilla)، سربرنجاسف (Achillea eriophora DC)، مور تلخ (Salvia mirzayanii)، اسفرزه (Plantago psyllium)، گل زرد (Haplophyllum tuberculatum)، هلپه (Teucrium polium) و بادام کوهی (Prunus amygdalus)، دارای بالاترین شاخص اهمیت فرهنگی و نیز بالاترین فراوانی ثبت نسبی را از خود نشان دادند. شایع ترین کاربرد دارویی گیاهان به ترتیب برای بیماری های گوارشی، عفونی، زنان و زایمان، متابولیک و پوست بود.

نتیجه گیری: 

تنوع گسترده ای از گیاهان دارویی در منطقه تنگستان استان بوشهر وجود دارد که در مواردی از بیماری های گوناگون به کار برده می شوند که این کاربردها منطبق با طب سنتی رایج در ایران و یافته های علمی منتشر شده در مطبوعات بین المللی پزشکی می باشد. اما با این وجود در این منطقه شماری از گیاهان برای درمان بیماری هایی به کار برده می شود که ویژه این منطقه است و پژوهش پیرامون این گیاهان دارویی می تواند آغازگر راهی برای کشف داروهای جدید در عرصه درمان باشد.