حفاظت اکوسیستم رودخانه قره سو بر اساس تنظیم رژیم جریان زیست محیطی با کاربرد روش های هیدرولوژیکی

با توجه به زوال روز افزون حیات زیستی سیستم های رودخانه ای در نتیجه دخالت های انسانی، خشکسالی و تغییر اقلیم، به رسمیت شناختن جریان زیست محیطی به منظور حفظ سلامت آن در مطالعات برنامه ریزی توسعه منابع آب، کاملا ضروری می باشد. هدف اصلی در این پژوهش، پیاده سازی و ارزیابی روش های تنانت، منحنی تداوم جریان، کمبود جریان اکولوژیکی، جریان پایه آبزیان، انتقال منحنی تداوم جریان و مدل ذخیره رومیزی جهت برآورد جریان زیست محیطی رودخانه قره سو در ماه های مختلف سال در محدوده مطالعاتی ایستگاه هیدرومتری سیاه آب تا محل ورود به خلیج گرگان برای حفاظت و بازگردانی رودخانه مزبور می باشد. در مطالعه حاضر با مقایسه نتایج حاصل از مقادیر پیشنهادی رژیم جریان زیست محیطی رودخانه قره سو مشخص شد که روش تنانت، دبی 57/0 مترمکعب بر ثانیه را برای فروردین تا شهریور ماه و 19/0 مترمکعب بر ثانیه را برای مهر تا اسفند ماه، روش منحنی تداوم جریان در شرایط نسبتا مناسب (Q90) و مناسب (Q75) به ترتیب 17/0 و 393/0 مترمکعب بر ثانیه، روش جریان پایه آبزیان دبی 57/0 مترمکعب بر ثانیه، روش انتقال منحنی تداوم جریان در شرایط نسبتا تغییر یافته، با میانگین سالانه 94/0 مترمکعب بر ثانیه، روش کمبود جریان اکولوژیکی 88/0 مترمکعب بر ثانیه و مدل ذخیره رومیزی در کلاس B، 69/0 مترمکعب بر ثانیه را برآورد می نمایند. بر این اساس با تامین رژیم اکولوژیکی رودخانه قره سو با استفاده از روش انتقال منحنی تداوم جریان در کلاس مدیریتی C (معادل5/48 درصد جریان طبیعی رودخانه)، می توان شرایط مناسبی را برای حفظ سلامت اکوسیستم فراهم کرد.