برخی تغییرات فیزیولوژیکی و عملکرد روغن خرفه (Portulacaoleracea) تحت شرایط کم آبی در واکنش به سالیسیلیک اسید و ابسیزیک اسید

آزمایش مزرعه ای به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور اردبیل اجرا گردید تا تغییرات فیزیولوژیکی و عملکرد روغن خرفه در واکنش به محلول-پاشی سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید و کم آبی ارزیابی شوند. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح آبیاری (آبیاری بعد از 70، 100، 130 و 160 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) و سه سطح محلول پاشی شامل شاهد (محلول پاشی با آب)، محلول پاشی با سالیسیلیک اسید (یک میلی مولار) و محلول پاشی با آبسیزیک اسید (50 میکرومولار) در مراحل پنج برگی و گل دهی کامل بودند. تیمارهای آبیاری و محلول پاشی به ترتیب در کرت های اصلی و فرعی قرار گرفتند. در این پژوهش، شاخص کلروفیل برگ، غلظت پرولین، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و درصد و عملکرد روغن دانه خرفه ارزیابی شدند. تنش کم آبی به افت (2/34 درصد) شاخص کلروفیل برگ منجر شد. با این حال، محتوای پرولین برگ تحت تنش کم آبی افزایش یافت. میانگین شاخص کلروفیل برگ به طور معنی داری نسبت به شاهد با کاربرد سالیسیلیک اسید افزایش (6/9 درصد) و با کاربرد آبسیزیک اسید کاهش (4/5 درصد) پیدا کرد. تنش کم آبی به افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان کاتالاز (بیش درصد روغن دانه خرفه تحت تنش خشکی افزایش یافت (6/16 درصد)، ولی عملکرد روغن در نتیجه تنش کم آبی کاهش پیدا کرد (1/70 درصد). عملکرد روغن با کاربرد سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید افزایش معنی داری یافت. در اغلب صفات مورد بررسی به جز شاخص کلروفیل برگ، تفاوت معنی داری از لحاظ آماری بین سطوح محلول پاشی با سالیسیلیک اسید و آبسیزیک اسید وجود نداشت.