چیستی معرفت در ارتباط با آرای هرمنوتیکی عین القضات همدانی

بخش مهمی از اندیشه های عین القضات همدانی -عارف نواندیش سده ششم هجری- به بحث معرفت اختصاص دارد که پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، سعی در پاسخ به چیستی معرفت و کیفیت بیان آن از دیدگاه وی دارد؛ و نشان میدهد که او اگرچه مانند بسیاری از عرفا، معرفت را در مقابل علم اکتسابی، علم لدنی یا ذوقی دانسته است؛ ولی علم و معرفت را نه صرفا دو مفهوم شناختی، بلکه دو عالم وجودی مختلف در نظر گرفته است. هم چنین وی در بحث زبان شناختی معرفت، به طرح مباحثی نو از جمله مسیلهی «الفاظ متشابه» پرداخته است که به دو سطح گفتمان تفکر عقلی و قلمرو ورای عقل اشاره دارد؛ و اگرچه به نظریه های هرمنوتیکی نوین نزدیک میشود؛ ولی با «چندمعنایی بودن» به عنوان پدیده ای معناشناختی  تفاوت دارد. او علاوه بر این که لفظ و معنا را به دو قلمرو مختلف وجودی و دو سطح مختلف معرفت شناختی نسبت داده، با بی معنی دانستن متن، پیوند لفظ و معنی را پیوندی صرفا ظاهری و دلالت الفاظ بر معانی را غیرحقیقی دانسته است.