بررسی ظرفیت ها و کارکردهای رویکرد نوآوری صرفه جویانه در شرایط بحران کرونا و درس آموخته هایی برای دوران پساکرونا

در سال های اخیر با توجه به نابرابری های ایجاد شده به سبب توسعه اقتصادی، جریان جدیدی در مطالعات نوآوری آغاز شده است که تمرکزش بر توسعه محصولات نوآورانه برای بازارهای دارای محدودیت است. این روند مطالعاتی با عناوین گوناگونی همچون «نوآوری های معطوف به قاعده هرم بازار» یا «نوآوری در شرایط محدودیت منابع» به نوعی ذیل مبحث نوآوری فراگیر قرار می گیرد. در بین الگوهای مختلف نوآوری در زمینه مبحث مطرح شده، رویکرد «نوآوری صرفه جویانه» طی سال های اخیر بیشترین حجم مطالعات را به خود اختصاص داده است. در این رویکرد با تمرکز بر نیازهای اساسی مشتری و کارکردهای محوری محصول و با حذف ویژگی های غیرضروری محصولات، تلاش می شود با روش های نوآورانه با صرف کمترین منابع (مواد اولیه، زمان، نیروی انسانی، منابع مالی و...) محصولی با عملکرد قابل قبول و مطابق با نیازهای بازارهای مغفول مانده طراحی و تولید شود. با توجه به ویژگی های خاص حوزه سلامت، اغلب موردهای مطالعه شده نوآوری صرفه جویانه در مقالات به این حوزه مربوط می شود. در شرایط همه گیری ویروس کرونا، با توجه به لزوم ارایه راهکارهای سریع، ارزان و مقیاس پذیر، که قابلیت فراگیری داشته باشند، در بسیاری از کشورها به رویکرد نوآوری صرفه جویانه به عنوان نوعی قابلیت حل مسئله و مدیریت بحران توجه شده است. در مقاله حاضر، در نظر است براساس روش مطالعه اسنادی، ضمن مرور بنیان های نظری رویکرد نوآوری صرفه جویانه، برای اولین بار در مطالعات نوآوری کشور ظرفیت های این رویکرد با هدف مقابله با بحران کرونا و با ارایه شواهدی از نمونه های موفق محصولات کشورهای گوناگون بررسی شود و درس آموخته هایی برای دوران پساکرونا به دست آید. در این مقاله با تکیه بر درس آموخته های دوران کرونا، رویکرد نوآوری صرفه جویانه برای کارآفرینان کسب و کارهای ایرانی در دوران پساکرونا چشم اندازی جدید می گشاید که با به کارگیری آن، بنگاه های با منابع محدود، می توانند محصولات نوآورانه ای را برای مشتریان بالقوه بازارهای نوظهور تولید کنند.