اثر درک رفتارهای حمایتی- استقلالی مربیان بر ارضای نیازهای روانی و انگیزش خودمختاری بازیکنان زن نخبه هندبال ایران

هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثر رفتارهای حمایتی- استقلالی مربیان بر ارضای نیازهای روانی و انگیزش خودمختاری بازیکنان زن هندبال نخبه در لیگ برتر کشور است. این پژوهش از نوع توصیفی- زمینه یابی بوده که به صورت میدانی اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش را بازیکنان لیگ برتر ایران تشکیل میدهد که شامل 237 بازیکن بودند و از آنجایی که به صورت سرشماری انجام شده؛ لذا کل جامعه آماری را به عنوان نمونه پژوهش در نظر گرفتند. رفتارهای حمایتی- استقلالی مربیان با استفاده از پرسشنامه ادراک رفتارهای حمایتی -استقلالی مربیان در زمینه ورزش (PASSES) ،ارضای نیازهای روانی بازیکنان از طریق پرسشنامه هولم بک وآموروس (2005)و انگیزش خودمختاری به کمک پرسشنامه مقیاس انگیزش ورزشی (SMS) مورد اندازه گیری قرار گرفت. عالوه بر این، پرسشنامه اطلاعات فردی (Demography) نیز توزیع شد. اعتبار و پایایی پرسشنامه های فوق مورد اندازه گیری و مورد تایید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و در راستای تعیین رابطه و پیش بینی میزان ارضای نیازهای روانی و انگیزش خودمختاری بازیکنان از طریق رفتار حمایتی- استقلالی مربیان از رگرسیون تک متغیره و چندمتغیره و در راستای تحلیلهای تکمیلی و ارایه مدل از حیطه معادالت ساختاری (SEM) برای مدل سازی روابط علی با تاکید بر نرم افزار لیزرل 2/9 استفاده شد. یافته ها نشان دادند که رفتارهای حمایتی- استقلالی مربیان با ارضای نیازهای روانی (شایستگی، استقلال و پیوستگی)، انگیزش درونی، انگیزش بیرونی خودپذیر و انگیزش بیرونی درون-فکنی شده بازیکنان تیم ارتباط مثبت و معناداری (001/0=P) دارد؛ به عبارت دیگر توان پیشبینی این متغیرها در ورزشکاران از طریق رفتارهای حمایتی- استقلالی مربیان امکان پذیراست؛ در حالی که بین رفتارهای حمایتی- استقلالی مربیان و انگیزش بیرونی ارتباط معناداری در سطح (05/0=P)مشاهده نشد. همچنین یافته ها نشان دادند که رفتارهای حمایتی- استقلالی مربیان با بیانگیزگی بازیکنان تیم ارتباط منفی و معناداری (001/0=P) دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد که رفتارهای حمایتی- استقلالی مربیان میتواند بی انگیزگی بازیکنان را به صورت معکوس پیشبینی کند. از یافته ها چنین استنباط میشود که رفتارهای حمایتی-استقلالی مربیان (متغیرهای مستقل برونزا) بر ارضای نیازهای روانی و انگیزش خودمختاری بازیکنان (متغیر مستقل درونزا یا واسطه)به طور مستقیم اثرگذار است.