برآورد فرسایش و رسوب سالانه در حوزه آبخیز بابلرود با استفاده از مدل MPSIAC

یکی از مشکلات مدیریت و کنترل فرسایش و رسوب حوزه های آبخیز، فقدان داده های آماری جهت برآورد دقیق میزان رسوب و فرسایش است. به منظور اجرای برنامه های حفاظت خاک و تعیین روش های مبارزه با فرسایش و کاهش رسوب زایی، ارزیابی و برآورد حجم کل میزان تولید رسوب سالانه امری ضروری است. هدف از پژوهش حاضر، برآورد شدت فرسایش و میزان رسوب حوزه آبخیز بابلرود واقع در استان مازندران با مساحت حدود km2 962 همراه با تنوع توپوگرافی، سنگ شناسی و پوشش گیاهی با استفاده از مدل تجربی MPSIAC و تعیین میزان دقت این مدل با بهره گیری از نرم افزار Arc-GIS بود. در این روش تاثیر و نقش 9 عامل موثر در فرسایش خاک ارزیابی و بسته به شدت و ضعف هر عامل، عددی به آن نسبت داده شده است. با در نظر گرفتن مجموع اعداد به دست آمده برای عوامل مختلف، میزان رسوب دهی حوضه برآورد شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که بر اساس مدل MPSIAC، حوزه آبخیز بابلرود با میزان رسوب دهی m3/km2*y 469/166 در طبقه کم از نظر رسوب دهی قرار دارد. از علل اصلی آن، وجود مراتع متراکم و سازندهای آهکی و سنگ های دارای سختی متوسط تا زیاد در اغلب زیر حوضه ها می باشد. همچنین طبق نتایج به دست آمده از مدل ، بیشترین مقدار فرسایش در ناحیه شمالی حوزه آبخیز قرار دارد که علت آن وجود کاربری غیرقابل کشت می باشد. به منظور ارزیابی دقت نتایج به دست آمده از مدل تجربی، از اطلاعات مشاهده ای دو ایستگاه رسوب سنجی استفاده شده است و نتایج بیانگر اختلاف نسبی متوسط 21% می باشد.