بررسی عملکرد بازار غیررسمی آب در مقایسه با یک نمونه بازاررسمی؛ مطالعه موردی منطقه مجن

بازار آب پاسخی به افزایش تقاضا در برابر عرضه محدود آب است که به تخصیص مجدد و بهینه آب در یک منطقه می پردازد. بازارهای آب به دو نوع رسمی و غیررسمی تقسیم می شوند که هر یک دارای ویژگی های منحصربه فردی هست و در بسیاری از نقاط دنیا، در حال فعالیت است. این تحقیق، به دنبال بررسی این پرسش است که تا چه حدی یک بازار غیررسمی می تواند بر تخصیص بهینه آب و عملکرد زارعین و باغداران تاثیرگذار باشد و در ادامه عملکرد بازار غیررسمی منطقه ی موردمطالعه، با مکانیسم یک بازار رسمی فرضی مقایسه شده است. نتایج حاصل از تحقیق مبین آن است که براثر وجود بازار غیررسمی در منطقه و گسترش روابط تعاملی بین زارعین و باغداران، میانگین تعداد افرادی که قادر به تامین کامل نیاز آبی خود نبوده اند، از 88 نفر به 55 نفر در سال، کاهش یافته است. همچنین، این نتیجه به دست آمد که با رفع برخی چالش ها و مهیاسازی محیطی تعاملی برای زارعین و باغداران، یک بازار غیررسمی آب می تواند، بدون نیاز به تبدیل شدن به یک بازار رسمی، عملکردی نزدیک به 80 درصد یک بازار رسمی را داشته باشد. این مسئله بیانگر اهمیت والای بازارهای آب غیررسمی است. عدم کاهش سطح زیر کشت به شکل چشم گیر، در مواقع کاهش بارش سالیانه، به واسطه ی وجود بازار آب، از دیگر نتایج به دست آمده در این تحقیق است.