چینه نگاری سنگی، پتروگرافی و ژئوشیمی ماسه سنگ های بخش میانی سازند قرمز بالایی منطقه قزلجه، شمال غرب زنجان

منطقه قزلجه در 70کیلومتری شمال غرب زنجان در بخش شمال شرق ماه نشان واقع شده است. واحدهای سنگی رخنمون یافته در این منطقه شامل سازند قرمز زیرین، سازند قم و سازند قرمز بالایی است که سازند قرمز بالایی، هدف این پژوهش است. براساس مطالعات صحرایی و پیمایش های صورت گرفته در منطقه، سازند قرمز بالایی در این منطقه 750 متر ضخامت دارد که شامل 250 متر واحدهای تبخیری با میان لایه های مارن در پایین و تناوبی از رسوبات مارنی با میان لایه هایی از ماسه سنگ های خاکستری تا قهوه ای با ضخامت 500 متر در بخش بالایی است. با استفاده از مطالعات پتروگرافی و ژیوشیمیایی ماسه سنگ های بخش میانی سازند قرمز بالایی نام گذاری، تعیین جایگاه تکتونیکی، منشا ماسه سنگ ها و آب وهوای دیرینه این سازند مشخص می شود. براساس مطالعات میکروسکوپی، اندازه ذرات تشکیل دهنده نمونه های بررسی شده در حد ماسه سنگ خیلی ریز تا گراول است. این ماسه سنگ ها جهت یافتگی ضعیفی دارند و ازنظر پارامتر جورشدگی، خوب تا ضعیف و ازنظر گردشدگی، نیمه زاویه دار تا زاویه دار هستند. با توجه به پارامترهای جورشدگی و گردشدگی و همچنین مقادیر رس، این ماسه سنگ ها ازنظر بلوغ بافتی ایمچور و گاه ساب مچور هستند. با توجه به درصد فراوانی اجزای تشکیل دهنده و براساس تقسیم بندی ماسه سنگ ها به روش فولک، بخش میانی سازند قرمز بالایی در منطقه قزلجه از نوع لیت آرنایت (سدآرنایت) و فلدسپاتیک لیت آرنایت با ترکیب میانگین Q38F15Rf47 است. مطالعات ژیوشیمیایی بیان کننده منشاگرفتن ماسه سنگ های بررسی شده از سنگ های آذرین حد واسط تا فلسیک است که در موقعیت های تکتونیکی حاشیه فعال قاره ای تشکیل شده اند. به علاوه اثر هوازدگی حاکی از آب وهوای خشک و نیمه خشک در زمان ته نشینی است.