تاثیر کشت برنج (.Oriza sativa L) توام با اردک بر عملکرد، بهره وری آب و کنترل علف های هرز در نظام های مختلف کشت

تولید برنج توام با پرورش اردک یک فناوری کشاورزی محسوب شده که می تواند سبب افزایش تولید برنج، کیفیت دانه و پایداری زیست محیطی در شالیزارها شود. بدین منظور آزمایشی برای بررسی تاثیر کاربرد توام اردک در نظام های مختلف کشت برنج بر عملکرد محصول، بهره وری آب و کنترل فراوانی علف های هرز غالب شالیزاری مورد به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان اجرا شد. تیمارها شامل سه نظام مختلف کشت (متداول، بهبودیافته و SRI) به عنوان عامل اصلی و ترکیب دو سطح اردک (شاهد و 750 قطعه در هکتار) و سه سطح کنترل علف هرز (شاهد، یک و دو بار وجین) به صورت فاکتوریل به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که فراوانی و وزن خشک علف های هرز اویارسلام، سوروف، بندواش و تیروکمان آبی در تمام سطوح تیماری معنی دار بود. در کلیه نظام های کشت، کاربرد 750 قطعه اردک در هکتار همراه با یک بار و دوبار وجین موجب کنترل کامل اویارسلام، سوروف، بندواش و تیروکمان آبی نسبت به شرایط عدم کاربرد اردک گردید. کاربرد 750 قطعه اردک در هکتار نسبت به شرایط عدم کاربرد اردک در نظام های کشت متداول، بهبودیافته و SRI به ترتیب موجب افزایش 61/21، 80/20 و 84/30 درصد عملکرد شلتوک و نیز افزایش 80/34، 01/33 و 69/38 درصد بهره وری آب شد، در حالی که تفاوت معنی داری بین سطوح مختلف کنترل علف هرز در کاربرد 750 قطعه اردک در هکتار از نظر بهره وری آب دیده نشد. به طور کلی اردک با کنترل مناسب علف های هرز در مزرعه با تحرک و منقار زدن خود (موجب گل آلود شدن آب) و همچنین با اضافه کردن فضولات به شالیزار موجب افزایش رشد و نمو و بهبود شرایط رقابتی برنج شده و در نهایت باعث افزایش عملکرد برنج گردید. با توجه به نتایج این مطالعه، انجام یک بار وجین دستی اولیه جهت کنترل بهتر علف های هرز غالب در نظام کشت برنج  SRIهمراه با پرورش750 قطعه اردک در هکتار می تواند برای بهبود نظام تولید برنج و افزایش بهره وری آب در شالیزارهای گیلان مناسب باشد.