ارزیابی فنی سامانه های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک در دشت اردبیل

به منظور آگاهی از وضعیت فنی سامانه های آبیاری و تعیین مقدار دستیابی به اهداف مرحله طراحی، نیاز به ارزیابی این سامانه ها می باشد. در این پژوهش، تعداد 18 سامانه آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک اجرا شده در نقاط مختلف دشت اردبیل، در تابستان سال 98 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور از شاخص های، ضریب یکنواختی کریستیانسن(CU)، یکنواختی توزیع(DU)، بازده پتانسیل کاربرد در ربع پایین(PELQ)، بازده واقعی کاربرد در ربع پایین (AELQ)، در دو مقیاس بلوک آزمایش و کل سامانه، استفاده شد. پس از اندازه گیری ها و برداشت اطلاعات مورد نیاز،این شاخص ها محاسبه شد. مقادیر متوسط شاخص ها، برای بلوک ها به ترتیب 46/83%، 96/74%، 93/68%و94/67% ، و برای سامانه به ترتیب32/82%،43/73%،71/65%و70/66% به دست آمد. علاوه بر آن، از شاخص های تلفات تبخیر و بادبردگی(WDEL)، تلفات نفوذ عمقی (DP)و کفایت آبیاری(ADirr) نیز استفاده شد که مقدار شاخص ها به ترتیب، 95/7%، 97/6% و 08/27% به دست آمد. نتایج بدست آمده و بررسی های میدانی نشان دادند که مقادیر کم شاخص های PELQ و AELQ متاثر از فاصله نامناسب آبپاش ها، فشار کم اجرا نسبت به فشار طراحی، تغییرات فشار زیاد در سامانه و استفاده هم زمان از تعداد زیاد آبپاش است. همچنین مدیریت نادرست در بهره برداری، توپوگرافیزمین و طول زیاد لوله ها از عوامل تاثیرگذار در کاهش شاخص ‍ های تعیین عملکرد واقعی سامانه ها در دشت اردبیل هستند.از جمله راهکارهای پیشنهادی، بازنگری در طراحی ها، در نظر گرفتن شیب زمین، تغییر در نوع آبپاش ها و یا حتی تغییر روزنه آبپاش ها، است.