جداسازی و شناسایی ژن FEH1 در گیاه کنگر فرنگی خاردار(Cynara cardunculus) و بررسی بیان نسبی آن تحت تاثیرتنش های غیر زیستی

گیاه کنگرفرنگی خاردار (Cynara cardunculus L) یک گیاه علفی دیپلویید و چند ساله می باشد. قند کنگر فرنگی فروکتان می باشد که کمترین اثر بر قند خون را دارد و از این نظر برای دیابتی ها بسیار مفید می باشد. هدف از تحقیق حاضر جدا سازی، شناسایی و ارزیابی بیان نسبی ژن فروکتان 1-اگزوهیدرولاز (FEH1) در گیاه کنگر فرنگی بود. در راستای شناسایی و ارزیابی روند تکامل مولکولی ژن FEH1 از نمونه های برگی گیاه کنگر فرنگی خاردار   DNA استخراج و پس از تکثیر توسط تکنیک   PCRتوالی یابی گردید .همچنین جهت بررسی اثرات شوری، نانو ذرات نقره سنتز سبز و سالسیلیک اسید بر تغییر بیان نسبی ژن FEH1، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه اجرا شد. الگوی بیان نسبی این ژن به روش Real Time PCR سنجیده شد. نتایج تجزیه وتحلیل توالی های نوکلیوتیدی ژن FEH1 نشان داد که بیشترین فراوانی متعلق به باز گوانین (56/31) و کمترین فراوانی مربوط به باز تیمین (4/12) می باشد. همچنین نتایج تست Neutrality انتخاب جهت دار بر روی این ژن را در طول تکامل نشان داد. بررسی فیلوژنتیکی توالی ژن FEH-1 و مقایسه آن با سایر توالی های مشابه در گیاهان مختلف، ثابت کرد که میزان شباهت در میان توالی های مورد مطالعه بالاست (بالای نود درصد) و گیاهان از نظر فاصله ژنتیکی با همدیگر اختلاف ناچیزی دارند. نتایج حاصل از مقایسه میانگین اثر متقابل غلظت های اسید سالسیلیک و شوری نشان داد که کاربرد تیمار 12 دسی زیمنس بر متر شوری به تنهایی باعث افزایش معنی دار بیان ژن FEH1 در سطح احتمال یک درصد شده است. کاربرد اسید سالسیلیک تواما با شوری باعث تعدیل اثرات شوری و همچنین کاهش بیان ژن FEH1 شد. همچنین نتایج حاصل از مقایسه میانگین اثر متقابل غلظت های اسید سالسیلیک و نانو نقره نشان داد که در تیمار  200 و 400 میلی مولار اسید سالسیلیک با 40میلی مولار نانو نقره در سطح احتمال 1 درصد بیان ژن FEH1 در گیاه کنگر فرنگی افزایش معنی داری داشته است. مشخصا در این گیاه معلوم شد که هم از نظر میزان بیان و هم از نظر شدت بیان ژن FEH1 استعداد بالایی جهت تمرکز روی آن جهت افزایش قندهای محلول و نهایتا افزایش تحمل گیاه به تنش شوری وجود دارد.