مطالعه تطبیقی ناسیونالیسم و ساخت نظام آموزشی مدرن در ایران و ترکیه

ناسیونالیسم به عنوان پدیده ای سیاسی-اجتماعی متعلق به دوران مدرن با برآمدن نهادهای آمورشی مدرن نسبتی نزدیک دارد. نهادهای آموزشی مدرن، هم پیمان با ایدیولوژی ناسیونالیسم، وظیفه خود می دانند تا تنوعات قومی و فرهنگی را درهم آمیزند و بدین ترتیب آنها را به قواره یک هویت ملی و با نیت تاسیس ملت - به مثابه یک واحد سیاسی- دگرگون کنند. این مقاله برآن است تا نقش نهادهای آموزشی را در ساخت هویت ملی واحد مورد بررسی قرار دهد. پژوهشگران حاضر از طریق به کارگیری روش تاریخی تطبیقی، به این پرسش پاسخ خواهند داد که چگونه دولت- ملت های مدرن در ایران و ترکیه ساخته شدند. هم چنین برپایه نظریه ناسیونالیسم مردم شناس اجتماعی بریتانیایی، ارنست گلنر(1925-1995)، یافته های تحقیق نشان می دهد که در هر دو کشور ، مفهوم ملت از طریق ایدیولوژی ناسیونالیسم ساخته و پرداخته شده است. بنابراین، هم در ایران و هم درترکیه، نهادهای آموزشی که در خدمت نیروهای سیاسی بودند به بهترین نحو توانستند به دولت مدرن در ساختن ملتی واحد یاری رسانند.