تاثیر ترکیبات محیط کشت بر القای ریشه های مویین در کاسنی (.Cichorium intybus L) و افزایش متابولیت های ثانویه

کاسنی گیاه دارویی مهمی از خانواده ی گل ستاره ای ها ((Asteraceaeبوده و دارای ترکیبات دارویی ارزشمندی می باشد. القای ریشه های مویین با استفاده از rhizogenesAgrobacterium یکی از روش های کاربردی برای افزایش بیوسنتز متابولیت های ثانویه می باشد.

در این تحقیق، در آزمایش اول، تاثیر غلظت های مختلف عناصر ماکرو محیط کشت بر کارایی القای ریشه های مویین در کاسنی بررسی شد. تایید مولکولی ریشه های مویین به وسیله ی PCR با استفاده از آغازگر های اختصاصی ژن rolB انجام شد. در آزمایش دوم میزان رشد لاین های مختلف ریشه های مویین کاسنی بررسی شد و همچنین تاثیر الیسیتور هورمونی و منبع کربن و بر رشد ریشه های مویین بررسی شد.

نتایج به دست آمده نشان داد که بیشترین درصد القای ریشه های مویین در غلظت x1 پتاسیم نیترات، x5/1 نیترات آمونیوم، x1 و x5/1 منیزیم سولفات، x5/1 کلسیم کلرید و x5/0 پتاسیم فسفات (به ترتیب 66/46، 33/53، 66/46، 33/53 و 66/66 درصد) مشاهده شد. بیشترین میزان فنول کل در غلظت x1 پتاسیم نیترات، x2 نیترات آمونیوم، x5/1 منیزیم سولفات، x5/1 کلسیم کلرید و x5/0 پتاسیم فسفات (به ترتیب 21/4، 33/4، 26/4، 58/4 و 84/4 میلی گرم بر گرم وزن خشک) به دست آمد. غلظت x5/1 پتاسیم نیترات، x2 نیترات آمونیوم، x1 منیزیم سولفات، x5/1 کلسیم کلرید و x5/0 پتاسیم فسفات بالاترین میزان فلاونویید را داشتند (به ترتیب 25/17، 52/18، 22/17، 3/18 و 96/17 میلی گرم بر گرم وزن خشک). لاین C بیشترین افزایش زیست توده (36/0 گرم) را نشان دادند همچنین بیشترین وزن تر (96/1 و 72/1 گرم در فلاسک) به ترتیب در ریشه های رشد کرده در محیط کشت حاوی 5/1 میلی گرم در لیتر NAA و 3 درصد و 4 درصد ساکارز به دست آمد.

کشت ریشه های مویین یک فرآیند نوین برای تولید متابولیت های ثانویه در سطح وسیع است که قابل استفاده در صنایع داروسازی و غذایی می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از سویه ی ATCC15834 و محیط هم کشتی حاوی x 5/0 KH2PO4 باعث افزایش میزان القای ریشه های مویین و متابولیت های گیاه کاسنی شد.