عوامل موثر در تمایل کشاورزان بر تداوم کشت توتون در استان مازندران

استان مازندران از جمله قطب های مهم تولید توتون در کشور می باشد. بررسی وضعیت کشت توتون به عنوان یک نظام تولید کالای تخصصی در این استان طی دوره 28 ساله بر مبنای مستندات موجود نشان گر کاهش کشت این محصول است. این مطالعه با هدف شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر تمایل کشاورزان بر ادامه کشت توتون در استان مازندران انجام شد. ابزار گردآوری داده ها در این تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از نظرات گروهی از صاحب نظران تایید شد و پایایی آن بر مبنای سنجش ضریب آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف پرسشنامه شامل عوامل محیطی، ترویجی، فنی، اجتماعی و حمایتی بالاتر از 75/0 بدست آمد. جامعه آماری این تحقیق را توتون کاران استان مازندران تشکیل می دهند که با بهر ه گیری از فرمول کوکران تعداد 147 نمونه به روش نمونه گیری طبقه‎ای متناسب انتخاب شدند. بر اساس نتایج تحلیل توصیفی 47/5درصد از کشاورزان به کشت توتون تمایل مثبت داشتند و مقایسه میانگین تمایل به ادامه کشت در رابطه با سن، سطح سواد، سابقه کشت و درآمد در دو جامعه (موافقان و مخالفان ادامه کشت) تفاوت معنی داری را نشان نداده است. همچنین طبق نتایج بدست آمده از تحلیل رگرسیون لجستیک متغیرهای خشکسالی و دیم بودن شرایط کشت، محصولات رقیب مانند برنج و گندم، نیروی کار خانواده و شفاف سازی درجات خرید به ترتیب با ضریب تاثیر 0/663، 1/079، 0/589 و 0/928 در مجموع 33 درصد تمایل و عدم تمایل کشاورزان نسبت به ادامه کشت توتون را پیش بینی نموده است. بر این اساس به منظور افزایش تمایل کشاورزان به ادامه کشت اتخاذ سیاست های قیمت گذاری مناسب و ارایه خدمات حمایتی مانند اعطای وام و اعتبارات، بیمه توتون کار و آشنای آنان با روش های مناسب زراعی و آماده سازی زمین با توجه به شرایط منطقه، توصیه می شود.