مقایسه فرایندهای مختلف پهنه بندی تبخیرتعرق مرجع در ایران

یکی از فاکتورهای موثر بر عملکرد روش های میان یابی تبخیرتعرق مرجع (ET0)، ترتیب مراحل تخمین ET0 است. در این پژوهش ضمن بررسی تغییرات مکانی تبخیرتعرق ماهانه و سالانه،دو فرایند مختلف با عنوان میان یابی، سپس محاسبه (IC) و محاسبه، سپس میان یابی (CI) برای برآورد و پهنه بندی تبخیرتعرق مرجع ماهانه و سالانه در ایران، مقایسه شدند. در روش اول، ابتدا پارامترهای هواشناسی مورد نیاز رابطه استاندارد تبخیرتعرق، میان یابی شده، سپس مقادیر ET0 در نقاط شبکه با استفاده از رابطه فایو پنمن- مانتیث محاسبه شد. در روش دوم، ابتدا ET0 در ایستگاه های منتخب محاسبه و سپس در گستره ایران میان یابی شد. برای میان یابی از روش های کریجینگ معمولی (OK) با و بدون متغیر کمکی، توابع پایه شعاعی (RBF)، چندجمله ای محلی (LPI) و وزن دهی عکس فاصله (IDW) استفاده شد. بر اساس نتایج تحلیل نیم تغییرنما، ET0 دارای همبستگی مکانی متوسط تا قوی با ساختار مکانی کروی است. به طورکلی صرف نظر از نوع روش میان یابی، در بیشتر ماه ها و در مقیاس سالانه، فرآیند IC دارای عملکرد بهتری بود. بهترین روش میان یابی در فرایند IC بر اساس RMSE و MAE برای ماه های سپتامبر، اکتبر و سالانه، روش IDW، برای ماه های ژانویه و مارس، روش OK و برای ماه های فوریه، آوریل، نوامبر و دسامبر، روش COK بود. روش IDW و فرآیند CI با اختلاف کمی نسبت به فرایند IC، بهترین عملکرد را در تخمین ET0 ماه های مه، ژوین، جولای و آگوست دارا بود. همچنین در هر دو فرایند IC و CI، روش های OK، COK و IDW که فاصله بین ایستگاه ها را در فرایند تخمین لحاظ می کنند، عملکرد بهتری داشتند.