اثر حسن نیت در ثبوت خیار تدلیس در نکاح

عقد نکاح به سبب اهمیت و تاثیر آن در جامعه و نظم عمومی، موارد انحلال مشخص و محدودی دارد که از این موارد می توان به تدلیس یاد کرد. مراد از تدلیس، پنهان کردن نقص و عیب یا ابراز صفت کمالی است که برای مشروط علیه به صورت شرط تبانی در عقد یا صریح ضمنی، شرط می شود و پس از عقد روشن می گردد که مشروط علیه دارای صفت شرط شده نیست. در ثبوت خیار به سبب تدلیس در نکاح، بنا بر ماده 1128 قانون مدنی هیچ تردیدی وجود ندارد و فقیهان و حقوق دانان بر ثبوت آن اتفاق نظر دارند؛ ولی آنچه محل بحث و تردید است، اثر وجود حسن نیت در مدلس و مشروط علیه است؛ بدین معنا که فرد متعهد در انجام تدلیس خود حسن نیت داشته باشد، نه سوء نیت و قصد فریب و خدعه. در این صورت نیز به نظر نگارندگان پژوهش پیش رو که به روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای نگاشته شده، برای متعهد له، حق فسخ به سبب خیار تدلیس ایجاد می شود؛ زیرا بنا بر قول برخی از فقیهان، اطلاق مواد قانونی و دیدگاه برخی حقوق دانان و به استناد اطلاق ادله باب، اعم از روایات مربوط به عیوب مجوز فسخ نکاح، غش، بیع مرابحه، تصریه و تدلیس ماشطه و نیز شاخص های مطرح برای حیله مدنی از یک سو و نبود دلیل خاص مخالف از سوی دیگر، خیار تدلیس، در فرض نداشتن سوء نیت و قصد فریب و در صورت وجود حسن نیت نیز اثبات می شود و فقط وجود سوء نیت، دلیل ثبوت خیار تدلیس در نکاح نیست.