تغییرات محتوی کربوهیدرات و پروتئین و فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدانی در فرآیند گلدهی گیاه زعفران (Crocus sativus L.)

دست یابی به تولید بیشتر و کیفیت بالاتر گیاه زعفران مستلزم درک جنبه های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی فرآیند گلدهی می باشد. این تحقیق با هدف روشن شدن رابطه بین میزان شکوفایی گل و محتوی نسبی کربوهیدرات، نشاسته و پروتئین موثر بر نمو گل در گیاهان به گل رفته و گیاهان به گل نرفته زعفران در مرحله گلدهی و تعیین الگوی شکوفایی گل براساس مقایسه این صفات در مراحل دوره خواب، گلدهی و رشد رویشی انجام شد. تعداد 120 بنه زعفران سالم و یکنواخت از نظر وزن در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار، انتخاب و در اتاقک رشد کشت شدند. در مراحل خواب (اواسط مرداد)، گلدهی (اواخر مهر) و رشد رویشی (دی ماه) از بنه ها به صورت مجزا نمونه گیری و محتوی قند، نشاسته، پروتئین و میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز آنها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد میزان قند در مرحله گلدهی 6/65% نسبت به مرحله خواب گیاه افزایش یافت و محتوی نشاسته در مرحله رشد رویشی 60% نسبت به مرحله گلدهی کاهش داشت. آنزیم کاتالاز در مرحله خواب (3 میکرومول پراکسید هیدروژن در گرم وزن تر در دقیقه) و آنزیم پراکسیداز در مرحله رویشی (6/2 واحد در گرم وزن تر در دقیقه) در حداکثر میزان فعالیت خود قرار داشتند. با توجه به وجود نشاسته کمتر در گیاهان به گل رفته نسبت به گیاهان به گل نرفته می توان نتیجه گرفت احتمالا گیاه با توجه به نیاز خود در مرحله گلدهی، نشاسته موجود در بنه گیاه زعفران را به قند تبدیل و این دو ماده بر حسب ضرورت در تبادل با هم تغییر می کنند. در بین آنزیم های آنتی اکسیدانی بررسی شده مشخص شد آنزیم پراکسیداز معمولا به صورت یک آنزیم چند منظوره عمل می کند و می تواند گل انگیزی را تقویت و یا مهار کند.