تعیین و اولویت بندی نیازهای آموزشی دانش آموختگان مامایی

 ارزیابی نیازهای آموزشی و برنامه‌ریزی آموزشی بر مبنای آن می‌تواند گام مثبتی در جهت بهبود کیفیت ارایه خدمات مامایی باشد. این مطالعه با هدف تعیین نیازهای آموزشی دانش‌آموختگان مقطع کارشناسی رشته مامایی در شهرستان قم و در راستای تقویت آموزش مامایی پاسخ‌گو انجام شد.

این مطالعه ترکیبی اکتشافی در دو بخش شامل یک مطالعه کیفی (تحلیل محتوا) با هدف تعیین نیازهای آموزشی و یک مطالعه کمی از نوع مقطعی با هدف اولویت‌بندی نیازهای آموزشی طراحی گردید. در مرحله اول نیازهای آموزشی دانشجویان مامایی با کمک نمونه‌گیری هدف‌مند و پرسشنامه نیمه ساختار یافته جمع‌آوری و با کمک تحلیل محتوای کیفی استخراج و دسته‌بندی گردید. در مرحله دوم مطالعه با استفاده از تکنیک دلفی و با بهره‌گیری از نظرات اعضای هیات‌علمی گروه مامایی، نیازهای آموزشی اولویت‌بندی شد. مدیریت داده‌ها در بخش کیفی با کمک نرم‌افزار MAXQDA-10 و در بخش کمی توسط آماره‌های توصیفی (میانگین امتیازات و توافق خبرگان) به صورت دستی انجام شد.

 39 نفر از دانش‌آموختگان رشته مامایی به سوالات بخش کیفی پاسخ دادند. نظرات متخصصان و صاحب نظران به شیوه تحلیل محتوا، تحلیل و در 289 کد، 73 طبقه و 13 طبقه اصلی در بخش کمی بیش‌ترین اولویت (نمره 5) به موضوعات زیر اختصاص یافت: درخواست و تفسیر آزمایشات کاربردی در مامایی، ارزیابی سلامت جنین، نسخه‌نویسی، مراقبت‌های قبل، حین و پس از زایمان، خونریزی، پره اکلامپسی، معاینه نوزاد، زایمان فیزیولوژیک، ارتباط با مددجو و همکار، اخلاق حرفه‌ای، ایمنی بیمار. درصد توافق خبرگان در راند دوم دلفی 84 درصد بود.

براساس یافته‌های مطالعه حاضر، با توجه به نیازهای متنوع و متعدد آموزشی دانش‌آموختگان رشته مامایی، پرداختن بیش‌تر به موضوعات ذکر شده در هنگام تدریس واحدهای درسی، و برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های تکمیلی با هدف توانمندسازی دانشجویان مامایی جهت پاسخ به انتظارات بازار کار پیشنهاد می‌گردد.