ارزیابی چرخه زندگی و بهینه سازی مصرف انرژی در تولید نخود دیم در استان آذربایجان غربی

این مطالعه در سال زراعی 1398 در استان آذربایجان غربی با هدف بهینه سازی مصرف انرژی، ارزیابی چرخه زندگی نخود و کاهش آلایندگی در مزارع کوچک (کوچک تر مساوی 2 هکتار)، متوسط (بین 2 تا 4 هکتار) و بزرگ (بزرگ تر از 4 هکتار) اجرا شد. داده های موردنیاز به روش مصاحبه رو در رو با کشاورزان و پر کردن تعداد 250 پرسشنامه تخصصی گردآوری و به روش تحلیل پوششی داده ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کل انرژی نهاده های مصرف شده برای تولید نخود در مزارع کوچک، متوسط و بزرگ به ترتیب 6366، 6048 و 6848 مگاژول بر هکتار بود و مزارع بزرگ دارای بیشترین مصرف انرژی بودند. در همه سطوح مزارع، بیشترین سهم انرژی های مصرفی مربوط به سوخت دیزل بود. نسبت انرژی مزارع کوچک، متوسط و بزرگ به ترتیب برابر 47/2، 49/2 و 13/2 به دست آمد. نتایج ارزیابی چرخه زندگی نخود روشن کرد که در همه بخش های اثر، آلایندگی زیست محیطی در مزارع با اندازه متوسط نسبت به اندازه های کوچک و بزرگ کمتر بود. نهاده های بذر، سوخت دیزل و ماشین های کشاورزی بیشترین سهم را در انتشار شاخص های زیست محیطی داشتند.‏ طبق نتایج بهینه سازی مصرف انرژی، میانگین کارایی انرژی در مزارع کوچک، متوسط و بزرگ به ترتیب 93%، 88% و %90 بود که نشان می دهد کشاورزان مزارع کوچک از روش های صحیح تولید آگاهی بیشتری داشته و یا نهاده های مختلف را در زمان مناسب تر و به مقدار بهینه تری استفاده کرده اند.