سلامت عمومی پرستاران بخش های مراقبت ویژه مراکز آموزشی درمانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1398

شغل یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر سلامتی افراد است. موضوع سلامت در بیمارستان ها اهمیت بیشتری دارد زیرا سلامت عمومی پرستاران به دلیل ارتباط زیاد با بیماران، در معرض خطر بیشتری قرار دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی سلامت عمومی پرستاران بخش های مراقبت ویژه مراکز آموزشی درمانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی ایران می باشد.

در این مطالعه توصیفی همبستگی 193 پرستار شاغل در بخش های مراقبت ویژه مراکز منتخب دانشگاه علوم پزشکی ایران از دی ماه 1397 تا اردیبهشت ماه 1398 به شیوه طبقه بندی با تخصیص متناسب و بر اساس معیارهای ورود به مطالعه انتخاب و با استفاده از پرسشنامه فرم جمعیت شناختی و پرسشنامه سلامت عمومی GHQ-28))General Health Questioner  مورد ارزیابی قرارگرفتند. این پرسشنامه شامل 28 سیوال که از چهار خرده آزمون آزمون جسمانی، اضطراب و بیخوابی، کارکردهای اجتماعی و افسردگی تشکیل شده است. نمره گذاری به روش لیکرت و بر اساس گزینه های به هیچ وجه، در حد معمول، بیش از معمول و بسیار بیش از حد معمول است که از 3-0 نمره گذاری شد. در نهایت نمرات خرده آزمون ها با هم جمع شده و نمره کل فرد از 84-0 است. نمره برش در سلامت عمومی عدد 23 و در همه ابعاد عدد شش است، بدین صورت که نمره 23 و کمتر در سلامت عمومی و نمره شش و کمتر در ابعاد، به عنوان افراد سالم یا فاقد نشانگان اختلال در سلامتی و نمره 24 و بالاتر در سلامت عمومی و نمره هفت و بالاتر در ابعاد، به عنوان افراد دارای نشانگان اختلال سلامتی بود. داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، فراوانی و درصد) و آزمون های آمار استنباطی (آنالیز واریانس، تی مستقل جهت متغیرهای نرمال و آزمون کروسکال والیس جهت متغیرهای غیرنرمال، رگرسیون خطی چندگانه به روش همزمان) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

میانگین و انحراف معیار وضعیت سلامت عمومی 53/6 ± 86/28 بدست آمد که نشان داد میانگین وضعیت سلامت عمومی پرستاران دارای اختلال در سلامت عمومی بود. ابعاد علایم جسمانی (29/2 ± 60/7) و وضعیت کارکرد اجتماعی (81/1 ± 57/11) دارای اختلال در سلامتی و اضطراب و بیخوابی (31/3 ± 74/6) و افسردگی (00/3 ± 95/2) فاقد اختلال در سلامتی بودند. همچنین سلامت عمومی با متغیرهای سن (023/0P =)، وضعیت تاهل (001/0>P)، وضعیت اقتصادی (023/0P =) و نوبت کاری (01/0P =) ارتباط معنی داری داشت. نتایج رگرسیون چندگانه خطی نشان داد وضعیت اقتصادی (004/0=P) و وضعیت تاهل (010/0=P) در مدل معنی دار شدند. ضریب رگرسیونی آنها به ترتیب برابر با 38/0 و 10/0- بود که نشانه میزان تاثیر این متغیر بر سلامت عمومی افراد است. بدین معنی که نمرات سلامت عمومی افراد دارای وضعیت اقتصادی زیر 5/1 میلیون به اندازه 38/0 از افراد دارای بیشتر از 4 میلیون بیشتر (سلامت عمومی پایینتر) بود. همچنین سلامت عمومی افراد مجرد به اندازه 10/0 واحد از افراد متاهل کمتر (سلامت عمومی بهتر) بود.

نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که توجه به سلامت پرستاران شاغل در بخش های مراقبت ویژه ضروری می باشد. نتایج پژوهش حاضر می تواند پایه ای برای پژوهش های بعدی برای انتخاب راهکارهای مناسب جهت بهبود شرایط کار و آموزش مهارت هایی جهت بهبود سطح سلامت عمومی کارکنان باشد.