آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی شهر زنجان با استفاده از تحلیل های شی گرا و سامانه گوگل ارث انجین

داده های سنجش از دور و الگوریتم های مختلف طبقه بندی تصاویر ماهواره ای، ارزیابی روند تغییرات محیطی را در مقایسه چندزمانه امکان پذیر می کنند. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی روند تغییرات کاربری اراضی محدوده و حریم شهر زنجان طی دو دهه گذشته با استفاده از الگوریتم های شی گرا و پیکسل پایه است. در این پژوهش، از تصاویر ماهواره ای لندست 5 سنجنده TM سال های 1999 و 2009 و سنجنده OLI/TRIS لندست 8 سال 2019 استفاده شد؛ همچنین از قابلیت های سامانه گوگل ارث انجین به منظور اخذ تصاویر تصحیح شده و طبقه بندی کاربری اراضی استفاده شد. به منظور تهیه نقشه کاربری اراضی، الگوریتم های طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان، حداقل فاصله و جنگل تصادفی در بستر گوگل ارث انجین با روش نزدیک ترین همسایه الگوریتم طبقه بندی شی گرا در نرم افزار eCognition مقایسه شدند. براساس نتایج ارزیابی صحت، ضرایب کاپا و صحت کلی الگوریتم طبقه بندی شی گرا برای سال 2019 و الگوریتم طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان برای سال های 1999 و 2009، بهترین نتیجه را نسبت به سایر الگوریتم ها نشان دادند و مبنای ارزیابی تغییرات کاربری قرار گرفتند. نتایج ارزیابی تغییرات طی سال های گذشته (1999- 2019) نشان می دهد اراضی دیمی 1264 هکتار، مراتع 648 هکتار، زراعت آبی و فضای سبز 142 هکتار و شبکه دسترسی راه ها 122 هکتار به کاربری اراضی ساخته شده تغییر کاربری دادند و مناطق حومه ای جدید مانند شهرک الهیه، گلشهر، کاظمیه، کارمندان، کوی سایان، کوی فرهنگ، کوی فاطمیه و شهر آرا نیز در این دوره توسعه یافته اند؛ این امر ضرورت توجه به موضوع گسترش شهری و پیامدهای آن را در شهر و پیرامون آن نشان می دهد.