مقایسه کودهای آلی، نانو و شیمیایی بر خصوصیات رویشی و زایشی گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis L.)

به منظور مقایسه تاثیر کودهای آلی، زیستی، نانو و شیمیایی بر ویژگیهای رشد و عملکرد گیاه دارویی همیشه‌بهار، آزمایش مزرعه ای در سال 1394در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود گاوی پوسیده ، کمپوست زباله شهری با و بدون تلقیح باکتری Pseudomonas putida، ورمی‌کمپوست با و بدون تلقیح باکتری، نانو‌بیومیک ، نانوکلات ZFM، نانوکامپوزیت بیوارگانیک ، مخلوط کود شیمیایی NPK (به نسبت 150: 50 : 50 کیلوگرم در هکتار از منبع کود اوره: سوپر‌فسفات‌تریپل: سولفات‌پتاسیم) و شاهد (بدون مصرف نهاده کودی) بودند. نتایج نشان داد بیشترین شاخص سطح برگ (3/82)، وزن خشک برگ (164 گرم بر متر مربع) در تیمار ورمی‌کمپوست همراه با تلقیح باکتری سودوموناس پوتیدا مشاهده شد که نسبت به شاهد افزایش معنی‌داری به ترتیب به میزان 53/3 و 86/3 و 57/0 درصد نشان دادند. در بین تیمارهای کودی، بیشترین وزن تر، وزن خشک و تعداد گل به ترتیب به میزان 309، 57 گرم بر متر مربع و 284 عدد در متر مربع در تیمار نانوکامپوزیت بیوارگانیک مشاهده شد که در مقایسه با شاهد به ترتیب به میزان 27، 29 و 59 درصد افزایش نشان دادند. همچنین نتایج نشان دادند تعداد گل بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار را با وزن خشک گل (***r=0/95)، وزن تر گل (***r=0/93)، شاخص سطح برگ (**r=0/77)، وزن خشک برگ (**r=0/75) و عملکرد بذر (**r=0/76) نشان داد. استفاده از کودهای دامی و کمپوست نسبت به ورمی کمپوست مقرون به صرفه تر بوده و جهت تغذیه همیشه بهار توصیه می‎شوند.