نقد و بررسی مستندات روایی دوگانگی خلق و خوی امام حسن و امام حسین (ع)

در منابع روایی، گزارش ها و روایاتی وجود دارد مبنی بر این که امام حسن و امام حسین (ع) تفاوت هایی اساسی با هم داشتند؛ به گونه ای که این تفاوت ها در جهت گیری ها و اهداف هر یک از آن دو امام، تاثیر به سزایی داشته است. این روایات، امام حسن (ع) را شبیه به پیامبر (ص) و امام حسین (ع) را شبیه به امام علی (ع) می دانند و یا امام حسن (ع) را به پیامبر (ص) و امام حسین (ع) را به امام علی (ع) نسبت می دهند. به همین ترتیب، امام حسن (ع) روحیه صلح طلبی داشته و امام حسین (ع) دارای روحیه قیام و مبارزه بوده اند. نقد و بررسی این روایات از جهت سندی و دلالی، با رویکردی تحلیلی-انتقادی، کاری است که تاکنون صورت نگرفته است و پژوهه حاضر به آن می پردازد. برخی از روایات، به خاطر اشکالاتی، غیر قابل قبول اند؛ برخی تعارض قابل جمع و برخی غیر قابل جمع دارند و بعضی با نگاهی عمیق تر، قابل توجیه اند و هیچ تفاوت رویکردی بین دو امام را بر نمی تابند. نتیجه آن که تفاوت بین عقیده و خصوصیات حسنین (ع) به عنوان دو امام، قابل اثبات نیست و متوسلان به آن، دلیل استواری در این قضیه ندارند و تراکم ادله و شواهد، خلاف آن را ثابت می کند.