بررسی تغییرات دوره ای خط ساحلی دریای عمان با استفاده از داده های سنجش از دور و تحلیل های مکانی

خط ساحلی که به عنوان رابط فیزیکی زمین و آب تعریف می شود، از نظر طبیعت پویاست و امنیت اقتصادی و اجتماعی را برای سکونتگاه های ساحلی فراهم می کند. دینامیک و تحول پذیری سواحل هر چند پدیده ی شناخته شده ای است، اما فرکانس و شدت این تغییر و تحول در زمان، الگوهای متفاوتی را معرفی می کند که فرآیندهای مختلفی را در پی دارد. این تحول پذیری، پیامدهای خاصی در ابعاد انسانی اقتصادی و زیست محیطی برای سواحل دریای عمان پدید می آورد که درک و شناخت آن می تواند ابزاری کارآمد در مدیریت مساله باشد. هدف این مطالعه، شناسایی تغییرات خط ساحلی در امتداد سواحل دریای عمان در ایران با استفاده از داده های سری زمانی سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سیستم تجزیه و تحلیل دیجیتال ساحل (DSAS) است. از تصاویر ماهواره ای Landsat، سنجنده های TM و ETM در سه دوره ی زمانی 2000، 2009 و 2019 پس از اجرای پیش پردازش و تصحیحات استفاده شد. همچنین برای استخراج خط ساحلی در دوره های زمانی، از شاخص MNDWI و برای بررسی و آشکارسازی تغییرات فیزیکی نوار ساحلی، از ماژول DSAS در محیط نرم افزار ArcGIS استفاده شد. میزان تغییرات خط ساحلی نیز به صورت الگوهای فرسایش و رسوب توسط چهار پارامتر آماری نرخ نقطه انتهایی (EPR)، حرکت خالص ساحل (NSM)، سرعت رگرسیون خطی (LRR) و حداقل میانگین مربعات (LMS) اندازه گیری شد. نتایج LRR مشخص می کند که ساحل دریای عمان با ویژگی فرسایش متوسط 10 متر و رسوب 39/8 متر در سال، یک ویژگی بسیار پویا را تجربه کرده است. همچنین نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که طول خط ساحلی در این دوره ی 20 ساله، افزایش قابل توجهی داشته است. بهبود مدیریت زمین، کنترل فرسایش، محافظت از موانع طبیعی موجود و تقویت زیرساخت ها بهترین گزینه های سازگاری برای محافظت از مناطق ساحلی است.