تحلیلی بر نقش و جایگاه ساروتقی در رقابتهای درباری عصر شاه عباس دوم

پژوهش حاضر در پی بازیابی و واکاوی وقایع تاریخی دوره کوتاه سه ساله ای از تاریخ ایران در فاصله سال های: 1052 تا 1055 ق/1642 تا 1645 م است. این پژوهش باهدف بررسی و تبیین نقش ساروتقی در رقابت های درباری سال های اول سلطنت شاه عباس دوم به انجام رسیده است. روش تحقیق در این پژوهش، تاریخی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای انجام شده است. ابزار اصلی پژوهش استناد به منابع آن دوره هست که درنهایت بر پایه ی یافته های حاصل از منابع استنتاج، تبیین و تحلیل به عمل آمده است. یافته های این پژوهش بیانگر آن است که در ابتدای سلطنت شاه عباس دوم به دلیل صغر سن شاه رقابت های شدید درباری جهت تصدی مقامات مهم و تسلط بیشتر بر امور از سوی افراد صاحب نفوذ و مدعی صورت گرفت. در این میان ساروتقی به عنوان صدراعظم در پی حفظ قدرت و همچنین گسترش سلطه ی خود بر تمامی امور اعم از دیوانی، نظامی و اقتصادی برآمد. ساروتقی ازجمله افراد باذکاوت دوره صفویه بوده که به خوبی پله های ترقی را در زمان شاه عباس اول و شاه صفی طی نموده و در زمان شاه صفی به بالاترین مقام دیوانی رسید. در زمان شاه عباس دوم ساروتقی نمی خواست قدرت پیشین را از دست دهد و درراه این هدف، چند صاحب منصب مهم ازجمله رستم خان، سپه سالار بانفوذ دوره شاه صفی، را قربانی نمود. ساروتقی برای حذف رقبا از حمایت مادر شاه و شبکه ای از جاسوسان بهره می برد و جناح رقیب نیز از قدرت نظامی و ایلی استفاده می نمود. درنهایت ساروتقی قربانی سیاست های خصمانه خود، سختگیری ها مالیاتی و میل پنهان شاه برای حذف وی، گردید.