گونه شناسی نگرش به زن در پژوهش های علمی در پرتو کلام امام علی (ع)

نوع نگرش امام علی(ع) به زن، ازجمله مهم ترین و بحث برانگیزترین موضوعات نهج البلاغه است که تاکنون صاحب نظران بسیاری را به قلم فرسایی وا داشته است که نظرات اغلب آنان با یکدیگر و چه بسا با حقیقت، فاصله بسیار دارد. در این مقاله که به دو شیوه توصیفی و تحلیل محتوایی انجام شده، دیدگاه محققان و ایده پردازان در اغلب شروح نهج البلاغه و نیز کتاب ها و مقالات علمی، بررسی و گونه شناسی شده و در چهار گروه فکری قرار گرفته اند: گروه اول سخنان امام علی(ع) را حمل به ظاهر کرده اند؛ گروه دوم با ارایه دلایلی به توجیه منطقی سخنان حضرت پرداخته اند؛ گروه دیگر انتساب کلام به حضرت را منتفی می دانند و گروه چهارم با نگاهی سطحی، به امام علی(ع) نسبت زن ستیزی داده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که محیط جغرافیایی و شرایط زمانی، اجتماعی و دینی در شیوه تبیین کلام امام(ع) اثرگذار بوده است. با وجود شرح ها و پژوهش های فراوان، جنبه نوآوری در برخی از آن ها کم و یا حتی در برخی موارد تکرار سخن شارحان پیشین است. در این میان نظرات شارحان معاصر نسبت به زن منطقی تر بوده و افراط وتفریط کمتری در آن ها به چشم می خورد.